DING 23

23 Dingen is voor bibliotheekwerk een uitkomst, niet alleen omdat het onze deskundigheid met betrekking tot web 2.0 verhoogt, zodat wij vanuit de bibliotheek beter als gids kunnen werken in deze nieuwe informatiestroom, maar ook omdat wij het in feite spelenderwijs kunnen ervaren en zo af en toe daarbij onze functie vergeten om meer vanuit de gebruikers van de sociale media te kunnen kijken naar wat de bibliotheek zou kunnen bijdragen.
Het sterkst vindt Spookie dan ook de speelse benadering. Geen strakke opdrachten met ditto rapportages, maar weergaven van je ervaring, waarbij je zelf kunt bepalen hoe ver en diep je wilt gaan. Er van uit gaand dat je vanzelf geprikkeld zult raken. Complimenten voor die opzet. Coaches waar je zo even kunt binnenlopen, die je uitdagen, enthousiasmeren,bij de les houden, relativeren, ondersteunen en waar je mee kunt lachen (en die je niet op pad sturen met een rood shirt) zijn daarbij essentieel. Angelonmychest fits the bill wonderfully.
Wat voor Spookie met name veranderd is, is dat hij het nieuws m.b.t. web 2.0 (en web 3.0 - het semantische web) nauwkeuriger is gaan volgen en zal blijven doen. Bovendien ga ik begin volgend jaar een weblog opstarten vanuit mijn sjamanistische ervaringen. De zin en onzin is mij veel duidelijker geworden. Wat dat betreft blijft Doctor Who mijn voorbeeld - een buitenstaander die gefascineerd wordt door elke nieuwe technologie en toepassing, maar die nooit uit het oog verliest wat je er mee kwijt raakt, waar het voor moet dienen, of dat ook lukt en of je het wilt. In Silence in the Library wandelt The Doctor in de 51ste eeuw een bibliotheek met de omvang van een planeet binnen: "Books. People never really stop loving books. By now you've got holovids, direct-to-brain downloads, fiction-mist ... But you need the smell. The smell of books." Via de I-Pad heb ik ervaren dat stripverhalen (waar Spookie veel in leest) op een flink aantal punten beter tot hun recht komen als e-book. Maar dit weekend kreeg ik via een journaliste een unieke uitgave in handen van het poetisch epos Martin Fierro van Hernandez dat gaat over het leven van een Argentijnse veedrijver en is gebonden in opgespannen runderhuid. Iets dergelijks heeft digitaal nooit een gelijke, net zo min als bijvoorbeeld de cd-uitvoeringen van De Kift.

Trendgeil als we door de bank genomen zijn, vergeten we nogal eens na te denken of naar ons echte gevoel te luisteren. In Rise of te Cybermen lopen mensen in een paralelle wereld met oorapparaatjes in die hen ineens overnemen en tot stilstand brengen. The Doctor en Rose onderzoeken de technologie. Rose: "Like Bluetooth attachments but everyone is connected together. News, sports, weather ... They get it direct. Downloaded right into their brains." The Doctor: "You lot, you're obsessed. You'll do anything for the latest upgrade." Als je denkt dat dit verre toekomst is, heb je het mis. In een krantenartikel over Kinect stond onlangs dat er op dit moment al druk geexperimenteerd wordt met het aansturen van beelden op je scherm via gedachtengolven.

Revolutionair is op dit moment Chrome OS - Google's nieuwe besturingssysteem. Een compleet operating system dat niet meer behelst dan een internetbrowser. Al je bestanden, programma's en wat je nog meer op een normale computer bewaart, staan dan niet meer op een fysieke plaats, maar zweven ergens in een beveiligd wolkje op het internet. Dat heeft grote voordelen, want vanaf elke internetpc heb je dan toegang tot je eigen programma's (en als de jouwe crasht of gestolen wordt, is er verder niets aan de hand). Maar het betekent ook dat je zonder internetverbinding (tijdelijke uitval of iets dergelijks) nergens bent en je kostbare bestanden ergens rondzweven zonder dat je er bij komt. "Zijn we er klaar voor?" vraagt journalist Julien Althuisius zich wijselijk af. Door 23Dingen begrijp ik veel beter waar dit om gaat en kan ik meer overwogen keuzes maken. Dat zou echt voor iedereen moeten gelden, los van welk beroep je ook beoefent.

Zoals uit mijn blogberichten blijkt, waad je bij web 2.0 al gauw door een berg vervelingsuitingen, reclame en andere rotzooi. Soms lijkt het net bezigheidstherapie die zijn doel volledig voorbijstreeft. Maar de parels maken het weer de moeite waard en dat zijn voor Spookie met name de applicaties waarbij mensen hun kennis en creativiteit naar voren kunnen brengen zoals dat eerder niet kon. Wiki's gebruiken de kennis van iedereen, op YouTube kunnen artiesten zich op de kaart zetten zonder filtering door een platenmaatschappij, ongepubliceerde auteurs kunnen bijvoorbeeld hun werk via LibraryThing laten bespreken, met GoogleDocs kun je over de hele wereld gezamenlijk documenten opstellen etc. Dat zijn grote geschenken.

Ik heb hier veel plezier aan beleefd, maar kan het niet laten om met een ongepaste Star Trek quote te eindigen (uit de serie Next Generation):


"I hate this! I really hate this!" -- Data
"More?" -- Guinan
"Please" -- Data

DING 22

Laura Cohens manifesto is balsem voor de ziel. Het doet me denken aan het manifest van Oriah Mountain Dreamer dat ik ooit onder de titel 'de uitdaging' in handen kreeg. Later heeft ze het uitgewerkt tot het boek Reis naar het binnenste van de ziel; op weg naar een nieuw leven. In 1 ruk geschreven uit frustratie, na weer een feestlang over niets gepraat te hebben, begint het als volgt: "Het interesseert me niet wat voor werk je hebt. Ik wil weten wat je verlangens zijn en of je durft te dromen over dat waar je hart naar hunkert ..." Het is een van de mooiste hartekreten die ik gehoord heb en juist in deze tijd van web 2.0 toepassingen weer volledig actueel. Cohen heeft het vergelijkbaar over een uitdaging en over een andere manier van denken, een verandering van onze houding. Ik kende dit manifest niet, maar als je mijn weblog gevolgd hebt, zul je begrijpen dat ik me er helemaal in kan vinden (inclusief het gevaar van technolust). De overige artikelen zijn hier uitvloeisels van, waarbij de Spookie Spocknorm (wie kent hem nog) nogal eens overtreden wordt.

Spookies visie op bibliotheek 2.0 mag zowel genuanceerd als ongenuanceerd uit zijn hele blogbeleving bekend zijn (scroll het er nog eens op na). Maar de essentie komt op het volgende neer:

Durf eens alles los te laten tot op de pure kern van het bibliotheekwerk (de kern die het enige is dat heilig mag zijn). Waar ben je nu? Wie ben je nu? Je bent bij leesbevordering en het stimuleren van het vrije verkeer van informatie. That's it. Jij bent als bibliotheekmedewerker een leesbevorderaar en informatiebemiddelaar pur sang. En als het goed is kun je dat in elke omgeving zijn. De enige manier om echt in bibliotheek 2.0 terecht te komen, is om die kern te koesteren en daarnaast, zoals bij 23dingen, onbevangen web 2.0 te ervaren - je erin te gooien en kijken wat blijft kleven. Dwars door de blogs van medecursisten lezend, krijg je al een prima beeld van wat 2.0klanten zouden willen: verleid worden, geprikkeld worden, deelnemen, co-creeren, overal aan ruiken, wegwijs gemaakt worden, voorgelicht worden, aanbevelingen krijgen, uitwisselen ... en ga zo maar door. Nu is het de kunst om niet je dagelijkse dienstverlening klakkeloos een digitaal jasje te geven, maar om te kijken wat die omschreven kale kern van je bibliotheekwerk kan betekenen in 2.0werelden en wat 2.0 werelden kunnen betekenen voor je kern. Want die 2.0klanten zijn inmiddels het grootste deel van de maatschappij. Als je daar eenmaal uit bent, kun je pas terugkeren naar je fysieke dienstverlening en kijk je wat je daarvan kunt en wilt behouden. Dat lef wordt in deze tijd gevraagd.

Een oude bibliotheekwerkwijze zou bijvoorbeeld zijn (en dat hoor je nog veel in bibliotheekland) om nu een enkele 2.0toepassing te kiezen en daar helemaal voor te gaan, dat goed te doen. Maar de wereld van web2.0 verandert razendsnel, is uiterst trendgevoelig, dus dan loop je zo weer achter. Ik herken in Cohens werk iets van wat ik met goodwillguerillas op internet bedoelde. Veel prikkelacties met een hoge herkenbaarheidsfactor en aan te passen aan (toe te passen op) elke nieuw ontwikkeling. Flexibel teams die projectmatig met web 2.0 aan de slag gaan, cocreerend met klanten en inspirerend vanuit het hele bibliotheekwerk (en er naar toe).Waarbij we gebruik maken van elkaars expertise (die vanuit 23dingen in de praktijk doorontwikkeld wordt). Dan kan er iets ontstaan wat ik werkelijk bibliotheek 2.0 durf te noemen.

DING 21

Spookie lijkt gezien de afbeelding het Aquabrowsen niet erg serieus te nemen. Dat is helaas grotendeels waar. En gezien mijn eerdere stekelige opmerkingen met betrekking tot de BICAT-catalogus is er op dit punt ook wel wat stoom uit Spookies oren te verwachten. Zijn er voordelen? Ja, de aankleding is wat uitnodigender en er zijn wat meer (maar nog steeds lang niet voldoende) zoekmogelijkheden. Maar hoe is het mogelijk dat met al deze 2.0-vindingen het maar niet lukt om er bij het ontwikkelen eens een klant voor te zetten met wat zoektermen en te kijken wat er gebeurt!!! Spookie blijft er op laseren. Dus maar eens een praktisch voorbeeld met hemzelf als proeftribble.

Ik schuif aan bij de Aquabrowser van Bibliotheek Amsterdam. Ik wil weten wat ze van Eric Lustbader hebben, een favoriete auteur van Spookie. Ik tik zijn naam in. Aangezien deze auteur soms op zijn boeken ook als Eric van Lustbader vermeldt staat, wist BICAT daar zich geen raad mee, maar Aquabrowser begrijpt gelukkig wel dat het om dezelfde collectie werken gaat. Aan de linkerkant verschijnt een ludiek bedoeld associatief spinsel dat met voornamelijk idiote en volstrekt willekeurige verwijzingen komt. Zelf ben ik dol op associeren en op die manier van het ene product en het ene medium naar het andere te springen. Dat is echt mijn manier van denken. Maar als ik deze naam intik is het toch ridicuul te veronderstellen dat ik bijvoorbeeld over andere Erics ook iets wil weten (of over Jan Vayne via het tussenvoegsel 'van'). En als je dat toch veronderstelt lijkt me op dit moment Eric Cantona (associatie via banksystemen) een stuk relevanter dan de stripfiguur Eric de Noorman (die serieus verschijnt). (Als ik ditzelfde met onderwerpen doe, komt er iets meer interessants uit, maar nog steeds ongeveer 30 % waar ik in principe iets mee zou kunnen en 70% bagger - zoals eerlijk gezegd natuurlijk bij veel op web 2.0 ).
Lustbader staat bekend om zijn series, dus ik klik even in de rechterkantlijn op serie om een overzicht te krijgen (met enige hoop op verbetering, want BICAT maakt een ongelooflijke rotzooi van series). Ik krijg de vermelding van deel 4 uit de Bourne saga en 3 delen uit de Pearl saga. Waar zijn de andere Bourne delen, de Nicholas Linear serie, de volledige Pearl saga, de Drakenreeks? Dit is toch om te janken? Ik ben meteen weg als klant en zoek wel een serieuze boekwinkelcatalogus op.

Natuurlijk heeft dit met input te maken (en ik weet ook niet waarom daar altijd alleen in de goot geraakte Ferengi voor in aanmerking komen). En ik ben het ook eens dat zeker met de nieuwe media je niet moet wachten tot alles perfect is voordat je er iets in ontwikkelt, dan ben je te laat. Maar die bewering vooronderstelt wel dat je ongeveer 70% op orde hebt en bereid bent de rest al doende te leren en naar de praktijk aan te passen. Op die laatste punten moet de knop echt om. Nu ga je je fiets aanpassen aan de lichtsnelheid, terwijl je weet dat je door poreuze banden nog steeds om de vijf minuten bij moet pompen.

WORLDCAT is niet veel beter, met iets aardigere zoekmethoden, maar een aankleding die in een ziekenhuis moet zijn bedacht. Presentatie is zo belangrijk en op web 2.0 vooral in beeldende zin; mensen moeten zich ook op een webpagina thuisvoelen. (Hand in eigen boezem stekend zijn blogs als van Raven en La Jeunesse dan ook geslaagder dan die van Spookie, al kletst die wel lekker). En als Spookie ter vergelijking opnieuw Eric Lustbader intikt, blijken diens boeken ineens samen met Robert Ludlum geschreven (hij is alleen verder gegaan met diens karakter Jason Bourne) en nog een paar fictieve samenwerkingspartners. Hopen dat scholieren dat niet in hun werkstukken over gaan nemen. Bovendien hebben de grote F hier volledigheid betracht waardoor ik door 463 resultaten mag scrollen om een compleet overzicht te krijgen.

En het wemelt op web 2.0 van uitstekende zoekmethoden en catalogi, de voorbeelden liggen echt voor het oprapen (ga Flickr maar eens door).

Uithuilen en opnieuw beginnen.C-Wise is wel een aardige stap in richtingen als My Discoveries en LibraryThing. Als we maar niet achterover gaan leunen, maar de ontwikkelingen volgen, want er is nog veel aan te doen. Engage!

DING 20

Gaat het Spookie dan op de valreep nog lukken om ergens kort iets over te zeggen? Want online muziek beluisteren in een social network is gewoon erg leuk. En voor de bibliotheek betekent het eenvoudigweg je cd-collectie opdoeken en met zijn allen nog een tijdje tandenknarsen over het feit dat we zelf niet landelijk dan wel internationaal een service als last.fm of spotify hebben opgezet. Zou ook een bibliotheekding moeten zijn. Nu kunnen we alleen nog helderheid verschaffen in de verschillende keuzes. Beter een goede gids dan een verlopen conservator.

Persoonlijk vindt Spookie de zorg die aan de uitvoering van een product is besteed ook van waarde (websites als FeelGoodies begrijpen dat ). Ik schaf dan ook nog steeds cd's aan en geniet er van ze in handen te hebben, maar gebruik de sites die via streaming werken om impressies te krijgen en ideeen op te doen. Al ben ik het met Nico Dijkshoorn eens dat er wel iets aan verrassing verloren gaat en het moeite doen om iets te pakken te krijgen ook zijn eigen charme heeft.

Last.fm en Spotify kende ik van naam en faam, maar Grooveshark was nieuw (via 23dingen kwam ik in tegenstelling tot een medecursist wel makkelijk in de eerste, maar had Spotify ineens moeite om een aantal geselecteerde nummers beschikbaar te krijgen; dit wisselt dus nog flink - zo kon Ajeto niet goed in Grooveshark komen, maar had ik vandaag geen enkel probleem) . Grooveshark werkt in mijn korte kennismaking meer met gegevens dan met beeldend materiaal en dat trekt mij meteen minder aan (weer die verpakking).

Voor beginners vind ik ze overigens geen van allen direct makkelijk toegankelijk. Zie mijn tips in mijn blogbericht Alle Wizkids opsluiten. Maar als je eenmaal wat gepuzzeld hebt, maak je het je wel eigen. En vervelend genoeg kwamen zelfs de meest obscure bands die ik inklopte overal zomaar boven drijven.

DING 19

Reallive Connections (RC) is 'the new thing' (je hoort het bij Puntoren voor het eerst). Het is een soort augmented reality waarbij je echte mensen van vlees en bloed ontmoet om in direct fullzintuiglijk contact ervaringen uit te wisselen. Natuurlijk is dat even eng in het begin, maar het voegt echt iets toe aan je digitale experience. (Het is overigens verstandig om dat niet meteen met honderd genodigden tegelijk te doen, dit is echt een ander medium).

Alle gekheid op een stickje - Spooky zul je voorlopig niet op Hyves, Facebook of vergelijkbare sites vinden. Leuke mogelijkheden en het wereldwijde aspect spreekt aan, maar ik besteed mijn tijd liever aan werkelijke contacten en heb het daar op een prettige manier druk genoeg mee. Gewoon een persoonlijke keus (bij de author optie van LibraryThing die ik op zich leuk vind, zit ook een mogelijkheid om als auteursgroep info uit te wisselen, maar ik geniet meer van de levendige auteursbijeenkomsten die ik via mijn uitgever aangeboden krijg en spreek graag individueel af met andere auteurs).

Als eerder gezegd heb ik wel flink moeite met de terminologie. Mensen waar je alleen maar informatie mee uitwisselt zijn niet je vrienden, hooguit kennissen of connecties. Ook iemand die in levende lijve een paar keer bij je langs komt is niet meteen een vriend. Dat lijkt een flauwe open deur, maar recent onderzoek heeft uitgewezen dat dergelijk structureel taalgebruik, of we het nu direct menen of niet, wel degelijk ons wereldbeeld en onze denkwijze beinvloedt. Het lijkt toch een soort van wish fullfillment (de Engelse termen druipen van je tong als je een tijdje 23dingt). Grappig is wat dat betreft het netwerk van bibliothecarissen die toekomstgericht denken. Zodra je je aanmeldt, ben je er dus een, hoef je verder niets aan te doen (self fullfilling membership?).

Nuttig en hoog tijd lijkt me de ontwikkeling van opensource social networking waarbij je voor de verschillende netwerken maar 1 keer hoeft in te loggen, 1 keer je gegevens in te voeren (OpenSocial OpenID). Niet alleen is het nu elke keer een gedoe, maar ik merk als 23dinger dat ik ook ongeduldig wordt en de voorwaarden voor deelname niet meer check. Zal wel goed zijn, geef me toegang. Daar schuilt een veiligheidsrisico.

Ik vraag mij af of wij naast onze website onze virtuele aantrekkelijkheid als bibliotheken niet wat overschatten door bijvoorbeeld meteen een Hyves site te willen beginnen. Laten we eerst eens in de reactiesfeer actief zijn en gerichte prikkelacties opzetten. Bibliotheekmedewerkers als goodwillguerilla's in de jungles van social networking. Daarnaast moeten we ook voor onze website eens kijken hoe verschillende sites op dit terrein zich presenteren. Er is nog veel te leren. Neem nou de digitale schoenzetactie met chicklitpakket van Dizzie.nl of de via de site op te lossen moordmysteries van misdaadschrijvers. Be inspired, be very inspired!

Anne en Max in 23dingenland

Vanuit de experience-economy naar een digitale strategie. Oftewel hoe kunnen we met de inspiratie vanuit o.a. 23dingen praktisch en met een gezonde basis aan de slag in Bibliotheek Kennemerwaard? Een week geleden stuurde worskshopleider Albert Boswijk ons als deelnemers in groepjes uiteen om tijdens de pauze de (eet)gelegenheid aan te grijpen om de waardepropositie van een lunchrestaurant te onderzoeken en te kijken hoe het personeel die uitdraagt. Klinkt saai? Niet als je bij Anne en Max in Alkmaar naar binnen gaat (met mede 23dingers Hanneke en Jos).

Bij binnenkomst geven wij aan via Bibliotheek Kennemerwaard gereserveerd te hebben. De juffrouw achter de kassa kijkt de halflege zaal rond en zegt dat haar niets van een reservering bekend is. Sterker nog, na enig napluizen blijkt dat ook helemaal niet te kunnen, want zij reserveren nooit voor onder de acht personen. Uitonzeduimzuigers zijn wij en duidelijk betrapt bij het euvele voornemen op slinkse wijze een tafeltje te willen bemachtigen in deze prestigieuze halflege gelegenheid.

Bij genade van een serveerster krijgen we toch een plek. Of we vast iets willen drinken? "Karnemelk", oppert Hanneke en dat is natuurlijk een erg domme opmerking in een lunchrestaurant. Zo kijkt tenminste de serveerster terwijl ze "hebben we niet" zegt. De volgende blik maakt duidelijk dat een intelligenter voorstel verwacht wordt.

Er ligt maar een menukaart. Als we vragen om een apart exemplaar per persoon is daar natuurlijk niet op gerekend en krijgen we te horen dat er wel meer onder de tijdschriften liggen, iets verderop. We wisselen geamuseerde fronsen uit. Dit moet in scene gezet zijn. Straks komt de cursusleider natuurlijk met brede glimlach binnenzeilen om de beelden met onze reacties terug te spelen. Ik kijk of ik Wendy van Dijk in de serveerster herken.

Toch maar iets bestellen, je weet nooit of het wat oplevert. "Blauwe kaas," leest Hanneke dapper uit het menu. "Die is op," luidt het antwoord voor de ongelukkige. Weer niet slim om te veronderstellen dat je alles dat op het menu staat zomaar kunt krijgen.We bestellen alle drie een bocaccio met verschillend beleg. Verrassend snel is de serveerster terug. Er zijn nog maar twee bocaccio's meldt zij - of het heel erg is als een van ons het beleg op een ander broodje krijgt. Er staan drie soorten bocaccio standaard op het menu, maar kennelijk was vandaag de dag van alleen beleg inkopen of is net de fanclub van AC Milan bij AZ op bezoek geweest die hier collectief zich rondgevreten hebben aan de exclusieve broodjes.

Inmiddels zijn de drankjes gearriveerd, maar Jos heeft geen melk of suiker bij zijn koffie. In de omtrek is ook niets te bekennen (nog even onder de tijdschriften gekeken). Hij vraagt vriendelijk of hij die nog kan krijgen. De meligheid slaat toe en we zitten te hikken van de lach. "Uiteraard," antwoordt de serveerster met een stralende glimlach. Oplettende lezertjes zullen inmiddels begrepen hebben dat het erg ondoordacht was van Jos om alleen naar de mogelijkheid te informeren. Er gebeurt dan ook verder niets. De normaal zo goed geluimde coach stuurt de serveerster nu een blik die een volwassen boom geveld zou hebben en dat levert in ieder geval de suiker op. Bij een tweede rondgang ook de melk.

Natuurlijk is de koffie inmiddels lauw, maar ze heeft ook goed nieuws: er is toch nog een derde bocaccio gevonden. Prettig als dat nieuws is, zitten we even later toch naar elkaars borden te turen of we er achter kunnen komen wie van ons de derde bocaccio heeft gekregen die 'nog ergens gevonden' is.

Aan de waardepropositie zijn we niet toegekomen. Die doet er namelijk volstrekt niet toe als je personeel direct weggelopen is uit Fawlty Towers. Gelachen hebben we wel, maar het kostte Albert enige moeite ons ervan te overtuigen dat het allemaal echt geen doorgestoken kaart was.

DING 18

Eindelijk is Spookie geen omgevallen boekenkast meer, want dat slaat niet langer ergens op in de digitale wereld. Virtueel opgetrokken is http://www.librarything.nl/home/spookiespock de plaats om te zijn (place to be), lieve lezers. Daar heeft Spookie een reeks van 10 jeugdsentimenten (gelezen rond zijn twaalfde jaar) opgesteld die hij nog steeds met plezier ter hand neemt. Als bibliotheken kunnen wij klanten ook prikkelen om bijvoorbeeld op LibraryThing of via C-Wise eens een aantal favorieten uit een specifieke tijdsperiode naar voren te halen waar we dan ook fysiek in de bibliotheek aandacht aan besteden. Op de website kunnen we daar verslag van doen. Dit is natuurlijk een heerlijk speeltje (zo zag Spookie dat Aragorn de auteur Robert McGammon aangeraden kreeg, die waarschijnlijk vrijwel niemand meer kent (ooit net zo groot als King of Koontz), maar waar hij vrijwel alles van verslonden heeft - de interactie maakt het tot een leesfeest). Fijn verslavend.

Wat kunnen wij er als bibliotheek mee? We hebben nu toch C-Wise? Eerlijk gezegd is Spookie een beetje geaggraveerd dat iets als C-Wise ontwikkeld is, dat minder mogelijkheden heeft (en na een eerste indruk een beetje truttig overkomt - aiaiai, groot risico dat Spookie nu McSlasaus weer over zich heen krijgt) terwijl er al koppelingen als LibraryThing for Libraries bestaan en de catalagus zelf nog steeds inhoudelijk en kwa zoekmogelijkheden een beschamende vertoning kan worden genoemd. Maar het is gebeurd en nu we er mee werken ziet Spookie vooral mogelijkheden in ontwikkelingen als Library Anywhere waar nog maar 40 bibliotheken wereldwijd aan deelnemen. Lekker via je iPhone alle bibliotheekhandelingen kunnen verrichten.

En als wij ons als informatiebemiddelaars en leesbevorderaars serieus nemen, zorgen we er voor dat er niet alleen een makkelijke koppeling is naar alle LibraryThingige sites vanaf onze website, maar dat we het fenomeen ook promoten, de verschillende benaderingen bespreken, klanten er in adviseren en er zelf actief op aanwezig zijn.

Als auteur ben ik overigens blij met de auteurspagina. Erg nuttig om zelf je gegevens aan te kunnen dragen en verspreiden. Early reviews en gratis exemplaren voor wie je boek willen bespreken zijn daarbij uitstekende tools. Daar ga ik zeker op inspringen.

DING 17

Een blondine met een smartphone. Flauwer kan bijna niet, maar ik weet dat ik coach er een groot plezier mee doe (en mooi meegenomen heb ik wel meteen ieders aandacht). Net als blondines overigens in werkelijkheid niet dom zijn, zijn smartphones in werkelijkheid niet slim. Maar wel handig soms. Prive is Spookie er allergisch voor. Met de kwijltermen 'altijd' en 'overal' waar wij tegenwoordig massaal en onomkeerbaar ons verstand bij uitschakelen heb ik het wel gehad. Augmented reality is ook zo'n inhoudsloze verkoopterm. Wat wordt er nu daadwerkelijk aan je realiteit toegevoegd? Ik zag onlangs iemand in een spoorwinkel er druk gebruik van maken om zijn positie en tijdsbepaling aan het opgeroepen treinschema te koppelen terwijl hij afrekende. Hij merkte de verkoper niet op, degene achter hem waar hij bij zijn vertrek tegenaan liep al evenmin en hij liet de afgerekende producten op de toonbank staan. Tjonge wat had zijn werkelijkheid zich verbreedt en verdiept!

Dat is erg cynisch, maar zoals eerder op dit weblog aangegeven (weet je nog welke stardate?) verliezen we bij elk nieuw medium ook iets en is het goed daar even bij stil te staan. Hier bijvoorbeeld ons orientatievermogen en de kunst van het verdwalen. Net als het gros van de kassiers geen flauw idee meer hebben hoeveel ze je terug moeten geven als de kassa het af laat weten, merk ik nu al dat als ik mensen voor sjamanistische cursussen (dus zonder apparatuur) de natuur mee in neem, ze geen flauw idee van richting en orientatie hebben. Dat gaat zo nog veel erger worden. Er zijn aboriginal stammen in Australie die de woorden voor mij, links van mij etc. niet kennen - zij gebruiken noordelijk van mij, westelijk van mij etc.  Dat is veel precieser, maar vergt een orientatievermogen waarvan wij nauwelijks meer kunnen dromen. Laten we daarbij ook niet vergeten dat het vaak heerlijk is om even te verdwalen en je te laten verrassen door waar je terecht komt. Wederom wil ik hier niet mee zeggen dat Augmented reality geen waarde kan hebben, maar erken wat je verliest en probeer dat misschien op een andere manier te trainen of je smartphone ook eens in zijn holster te laten.

Alleen zakelijk heeft Spookie een smartphone en ik gebruik nauwelijks apps. Wat ik ervan zie is voor de bieb voornamelijk interessant om landelijk op in te spelen - zoals catalogustoegang en reserveringen. Even in de boekhandel staand checken of je het exemplaar in je handen ook gemakkelijk kunt lenen of als e-book oproepen en wat er nog meer over bestaat. Wat Spookie helemaal fantastisch lijkt, is om over de hele wereld in realtime voor te gaan zitten lezen op beroemde plekken die in romans beschreven staan. Ik stel mij meteen kandidaat. In New York las ik op een hotelkamer de thriller Cemetary Dance van Preston en Child en dat is een heel andere ervaringen als de beschreven stadsgeluiden bij het lezen binnenwaaien door het open raam. Of lekker op de verlaten moors rond Haworth iets uit Wuthering Heights laten weerklinken terwijl de klanten kunnen zien waar dat geografisch ligt, hoe je er kunt komen, wat het nu voor omgeving is en ervaren hoe de wind aan het boek rukt om vervolgens mee te wandelen naar de beroemde waterval van de Bronte zusters. Literair Reisleider op web 2.0;  dit is mijn open sollicitatie.

DING 16

Op een ruimteschip als de Enterprise zijn er geen intrapbare deuren, maar nog steeds wel open deuren om in te trappen. Hier zijn er een paar m.b.t. YouTube. Ten eerste dat er een waanzinnige hoeveelheid bagger is om doorheen te werken (een soort Koninginnedagmarkt - waar velen met een soort creativiteit te koop lopen dat terecht al die jaren op zolder is gebleven en had moeten blijven). Ten tweede dat er toch ook heel veel plezier aan te beleven valt. Buiten het enthousiasme voor concertfilmpjes dat Spookie met Ajeto deelt, ben ik bijvoorbeeld filmliefhebber, maar kijk geen televisie. Via YouTube kan ik gemakkelijk interviews met makers, previews enzovoorts rond films en series (zoals deze week nog met de laatste ontwikkelingen rond Doctor Who en Torchwood) bij elkaar sprokkelen. Op het persoonlijke vlak zit er denk ik voor iedereen wel wat bij, al blijft het vaak parelduiken in troebel water (en op Koninginnedag). Maar de parels zijn er niet minder om (veel echt creatief talent heeft zo ook de kans zich makkelijker in de kijker te spelen).

Wat kan YouTube betekenen voor de bibliotheek? Hier komen we bij de derde open deur, die Spookie zorgen baart. Als bibliotheekmedewerkers komen we dan meteen met de virtuele rondleiding op de proppen. Het probleem met dergelijke toepassingen is a. dat wij blijven denken vanuit de fysieke bibliotheek (wat doen we nu al? - zoals rondleidingen geven - laten we dat ook maar digitaal gaan doen, op zich niet per se verkeerd maar wel erg weinig creatief met de nieuwe media)en b. dat we ons vaak niet afvragen of de klant hier wel behoefte aan heeft (maar we zijn wel lekker aantoonbaar met web 2.0 bezig). Spookie heeft 2 uitdagingen voor ons allen (ook zichzelf).

Ten eerste: verplaats jezelf in de klant - waar zou jij behoefte aan hebben? Als een bibliotheek niet een uitzonderlijke inrichting heeft, zoals Almere of Heerhugowaard, heb je dan als klant ooit de aandrang om er eens virtueel doorheen te gaan? Dat zou pas leuk worden als je er bijvoorbeeld met een leenwinkelmandje doorheen kon dat je vult met boeken uit verschillende rubrieken om thuis te laten bezorgen (en voor kinderen die op verschillende plekken van de jeugdafdeling direct te spelen games aantreffen die hun verschilende talenten aanspreken). Ga eens zoals 23dingen suggereert naar Hoe werkt het? van Bibliotheek Waterweg op Vimeo. Mooie duidelijke filmpjes over bv. hoe de zelfservice functioneert. Maar wie heeft er behoefte aan om dit virtueel te oefenen? Alleeen degenen die zich zo onzeker over de apparatuur voelen dat ze niet in publiek 'af willen gaan'. En zijn dat nou juist de klanten die dat dan wel even virtueel gaan uitzoeken? Toen ik ze gisteren bekeek waren er 25 bezoekers geweest. Wedden dat dat ook nog eens grotendeels 23dingers waren?
In Almere zaten we bij het bibliotheekuitje voor de rondleiding een film te bekijken over hoe deze bibliotheek tot stand is gekomen. Dat vinden alleen bibliothecarissen (gedeeltelijk) leuk.Buiten het commentaar van de architect en de bouwers zie en hoor je de rest bij de rondleiding in de praktijk toch wel. Wij zitten daar braaf, maar dat hoef je (gelukkig) van een klant niet te verwachten.

Spookie heeft ook al de antwoorden niet. Maar duidelijk is wel dat wij (ten tweede, sorry) niet alleen vanuit de klant, maar ook vanuit de sociale media moeten leren denken. 23Dingen stoomt ons daar klaar voor. Kijk eens naar je medebloggers die eerst persoonlijk kijken wat ze aanspreekt en dan toepassingen voor de bieb bedenken. En wat willen zij zelf als klant van web 2.0? Wij willen bijvoorbeeld verrast worden en plezier beleven. Aragorn laat een leuk filmpje zien van playbackende, dansende bibliotheekmedewerkers die je op de beat van Lady Ga Ga impressies van de bieb geven. Al 10 keer beter dan zo'n duffe rondleiding (hoe virtueel ook). Je lacht, krijgt toch iets van de bibliotheekinrichting mee en ziet dat het een wat hippere instelling is dan je verwachtte. Toegegeven je zult er mogelijk maar een keer naar kijken, maar zou dat bij een andere rondleiding meer zijn? - en dit zul je mogelijk wel aan je vrienden op hyves en facebook aanraden.

Daarom zijn sites als YouTube voor bibliotheken ook zo belangrijk. Want we zijn nog niet zover dat het voor velen heel cool is om op een avondje lekker naar de biebsite te surfen. Terwijl we daaraan werken (door bijvoorbeeld ook merkwaardige bibliotheekfilmpjes van het web te importeren), kunnen we prikkelen door zelf filmpjes te plaatsen die ons van een andere kant laten zien en die op onverwachte plekken opduiken. Zo heb ik een filmpje van een optreden van Kristin Hersch (favoriete singersongwriter) in een bibliotheek (Branley) toegevoegd (als tegenwicht voor het Purplegeluidsgeweld van Ajeto). Ik was meteen benieuwd welke bibliotheek haar had weten te strikken en of die nog meer leuks op het programma heeft.

TEST: Ken ik Kinect?

Als vandaag er een klant aan je bureau komt die vraagt of Microsof Kinect ook binnenkort in de bibliotheek te zien en te ervaren zal zijn, weet je dan waar dit over gaat en of het zo is? Als informatiespecialisten in het digitale tijdperk is dat echt een vereiste. Daarom is 23dingen zo belangrijk, want er gaat steeds meer van ons gevraagd worden op dit gebied. We hoeven het niet allemaal te doen, maar we moeten wel weten wat het is en kan betekenen. Gisteren was de lancering van dit nieuwe product (afgeleid van het peperdure g-speak) waardoor je met een camera voor de Xbox 360 games kunt spelen zonder controller. Het is nog in een beginstadium, maar als je Tom Cruise in Minority Report met eenvoudige handgebaren in de lucht een computer ziet bedienen, weet je waar je aan moet denken. Dankzij het apparaat ziet de gamesconsole wat je aan het doen bent en zet je lichaamsbewegingen om in data die weer in het computerspel gebruikt worden. Een ontwikkeling die ook weer razendsnel zal gaan (net als de voicebesturing van smartphones).

Ik kan me nog herinneren dat geruime tijd na de overgang van videorecorders naar dvd-spelers een inlichtingenmeewerker naar mij toekwam voor hulp, omdat bij een vertoning in de publieksruimte het beeld bleef hangen - terwijl het gewoon op menu stond. Tja, zei diegene, ik heb dit apparaat thuis ook niet. Dat kunnen we niet maken, dit gaat om beroepseer. (Ik was laatst in een supermarkt en vroeg of een nieuw type scheermesjes op mijn scheerapparaat zou passen, waarop de juffrouw (!) achter de toonbank  antwoordde: "dat weet ik niet,want ik gebruik het niet" - zou voor mij reden tot ontslag zijn met een ingezeepte handdruk). Als je daar nu om zit te grinniken, wil ik je vragen of jij een goed antwoord weet als een klant vraagt of hij zijn gewone dvd's ook in een bluerayspeler kan stoppen om af te spelen? Als je twijfelt of het antwoord niet weet, zoek het nu uit. Als we ons vak serieus nemen (en ik weet dat we dat doen) zorgen we dat we echt op de hoogte zijn. Of het ons nu aanspreekt of niet. Dit was Spookies preek van de week.


Kinect - Gameplay
Geüpload door xbox-passion. - Klik hier voor meer console en PC gaming video's.

DING 15

De satellietfunctie is vanzelfsprekend aan Spookie besteed. Sowieso jaren geleden erg genoten van de foto's van Yann Arthus Bertrand die toen meer dan levensgroot naast de Stopera stonden opgesteld en zijn boek De Aarde vanuit de Hemel aangeschaft. Afgelopen week nog het fascinerende platenboek Door de ogen van de Condor van Robert B. Haas op de kop getikt met luchtpanorama's van Zuid-Amerika (ik zie Joris ook nog wel eens uit zo'n vliegtuig hangen). Nu wil Spookie nog realtime sweeps op zijn pc, alsof je vanuit de enterprise over de aardbol duikt.
Mijn eigen achtertuin kon ik met extreem inzoemen bereiken om bij een beeld van een paar jaar terug uit te komen (deed denken aan de openingsscene van de gerevampte Doctor Who). Street View zorgde voor een iets recenter zijaanzicht. Toen was mijn tuin nog niet opgeknapt dus weer lekker dat dat blijft hangen. Ik ben iets dieper op de privacy ingegaan (heb ik bij Kennemerwaard ook in mijn pakket). Je zal maar net naakt aan het zonnebaden zijn geweest of met krulspelden en een bengelende sigaret in een mondhoek ongeschoren het huisvuil buiten zijn gaan zetten (dingen die Spookie zelf natuurlijk nooit zou doen, maar toch). Maar het wordt van tevoren gefilterd en waar nodig worden onderdelen als bijvoorbeeld gezichten en nummerplaten onherkenbaar gemaakt. Er is ook een eenvoudige service om iets te laten verwijderen (al hebben mogelijk velen het dan al wel gezien en verspreid).

Verder leuk om mee te spelen en ik heb erg gelachen om de duikers waar Robert bij Street View mee kwam aanzetten.Voor de bibliotheek vind ik het buiten de kaart met bibliotheeklocaties meer een dingetje voor erbij. Kan een onderdeeltje van een widget vormen in de toepassing die bijvoorbeeld Ajeto voortstelt. Poetry Maps vond ik een interessante toepassing die helaas sterft in goede bedoelingen, omdat de gedichten zelf er klaarblijkelijk niet bij afgedrukt mogen worden. Zelf zat ik meer in de richting van literaire wandelingen met Street View te denken. Door Dublin in het spoor van Ulysses zou mij wel aanspreken. En wat dacht je van de Da Vinci Code? Het Barcelona van Zafon? Er worden zoveel reizen op dat gebied georganiseerd - waarom niet virtueel? Er zou een wedstrijd voor de website kunnen worden opgezet met presentaties in de bibliotheek. In de toekomst kan ik mij voorstellen dat er e-books verschijnen met bijgesloten Street View applicaties.

Google Latitude doet Spookie weer een beetje het hoofd schudden. Er wordt weer meteen aangenomen dat het enorm belangrijk is om te weten waar al je vrienden elk moment zijn en dat zij weten waar jij bent. Vanwege wat? Als jij of je vrienden een exotische reis maken, is dat voor te stellen, maar binnen Nederland? Ik voel weer een hoog gehalte vervelingsbestrijding opkomen. Kennen jullie de Vader en Zoon strips van Peter van Straaten (onlangs opnieuw uitgebracht)? Toen afstandsbedieningen een hot item waren, zag je de vader er verrukt mee rondlopen en aan zijn zoon demonstreren dat hij zelfs vanuit de tuin nog binnen de televisie aan kon zetten. Waarop de zoon reageerde: "Pa, heb jij er ooit ook maar enigzins behoefte aan gehad om vanuit de tuin je tv aan te zetten?" De vanzelfsprekenheid van de behoefte stuit me tegen de borst (dat het zo neer wordt gezet is gewoon een stukje marketing, maar dat wij er als Pavlovs hondjes op reageren lijkt me bedenkelijk). Maar coach Bijster liet bij de 23dingenbijeenkomst met grote pretogen zien dat hij door alle systemen overal en altijd traceerbaar was en die had er wel over nagedacht (al kan het zijn dat als zijn hoofd per ongeluk open scharniert, je er een kleine alien aan de hefbooompjes en knoppen ziet zitten).


Naamloos weergeven op een grotere kaart

DIGIBIJEENKOMST

Mooie foto van Joris die twee Bieb2.0babes in actie durfde vastleggen tijdens de personeelsbijeenkomst met het thema digitaal bibliotheekwerk. Als 23dinger begin je dan spontaan te kwijlen (over het thema dus – wel even bij de les blijven blogvolgers). Spookie vond het een goed moment, omdat je over de helft van de cursus heen met allemaal wilde ideeën tussen je puntoren graag even wilt horen wat er landelijk al in gang is gezet. Zo was Erica op haar weblog Raven van plan om Googlemaps voor bibliotheeklocaties in te zetten en voilá Bertil toverde het resultaat al tevoorschijn. We moeten niet meer lokaal gaan rommelen op de hoofdlijnen, hoezeer we ook worden geprikkeld. Voor de bibliotheeksites vormen de landelijk ontwikkelde widgets bijvoorbeeld prima kaders waarbinnen er genoeg mogelijkheden over blijven om wel onze plaatselijke creativiteit op los te laten. Tot enkele jaren geleden kwamen we er fysiek nog redelijk mee weg om overal ons eigen ding te doen, maar in de digitale werkelijkheid is dat jezelf om zeep helpen. Aan de andere kant is er het bekende automatiseringsoptimisme (Spookie moet nu flink doortikken voor zijn account wordt afgesloten) en met zeepbellen zijn we ook niet geholpen. Op het scherm ziet het er allemaal prachtig uit, maar we hebben al een forse achterstand dus laten we hopen dat het allemaal inderdaad snel en goed kan worden geïmplementeerd (soms gaan wij lokaal prutsen omdat landelijke actie te lang op zich laat wachten)

Dat merk je aan c-Wise dat door Jeannette wordt geïntroduceerd. Zeker een aanzienlijke verbetering met meer klantparticipatie (de Federatie zou het overigens wel wat flitsender hebben gemaakt), maar als wij zelf al struikelen over de groteletterboeken en luisterboeken is men toch iets te makkelijk op de toeters en bellen overgegaan (zie ook blogbericht Alle Wizkids opsluiten). Hetzelfde geldt voor de zoekmogelijkheden. Spookie vindt die voor deze tijd nog steeds ronduit primitief (zie blogbericht DING 12) en dat daar geen prioriteit aan is gegeven verbijsterend. Na afloop bleek Bertil het hiermee eens en hoorde Spookie dat er wel verbeteringen op komst zijn.

Hoogtepunt vond deze Vulcan overigens de presentaties van Evelyne en Anita over hun webloggen Aragorn en La Jeunesse en hun ervaring met 23dingen. Juist degenen die er niet meteen met volle overtuiging instapten, blijken tot de meest fantastische dingen in staat. Raven van Erica is ook zo’n voorbeeld en zo zijn er meer. Volg ze eens om je te laten inspireren als je nog niet 23dingt.De tijd die je erin steekt, betaalt zich meer dan terug. Doe met de cursus mee en verken die wereld, waarin velen je zijn voorgegaan, maar die voor je ogen voortdurend verandert. Het zou eigenlijk voor elke aardbewoner verplicht moeten zijn (planeetomvattende inburgeringscursus). Wat je er verder mee doet is aan jou, maar je dient echt op de hoogte te zijn van wat het in de praktijk inhoudt.

DING 14

Eerlijk gezegd heeft Spookie prive niet zoveel met Instant Messenging tenzij het gepaard gaat met voice- en met name videofuncties. Maar dan nog lijkt het meestal op het "on screen" effect op de brug van de Enterprise. Het blijft iets kunstmatigs hebben wat maar niet wil wennen, zelfs niet in de verre toekomst. Mijn buurman brengt het grootste deel van zijn leven door met gaming en voor roleplaying met meerdere personen is Skype of TeamSpeak wel een leuk hulpmiddel. Natuurlijk gaat er niets boven met zijn allen bij elkaar te zitten gamen, maar als dit door de afstand niet gemakkelijk lukt, is TeamSpeak (by Skype kunnen er maximaal 5 personen deelnemen en TeamSpeak heeft minder vertraging) een aardig alternatief. Het spel wordt er zeker levendiger door en socialer van (al vang ik regelmatig stukken conversatie op die ook niet verder gaan dan "jij bent dood" - "nietes")
Aan het altijd bereikbaar moeten zijn, heeft Spookie als bij Twitter al aangegeven een Kirkje dood, en dat geldt voor bijvoorbeeld chatten nog sterker. Ondanks de aanbevelingen voor de nieuwe Al@din opzet, twijfel ik ook aan de functionaliteit voor de bibliotheek. Ik zou bijvoorbeeld eerder Twitter gebruiken dan te chatten. Ik denk niet dat het nuttig of zelfs (financieel) goed mogelijk is om aparte chatdiensten in te voeren. Dus moet eventueel chatten bijvoorbeeld tijdens publieke diensten plaatsvinden. Maar je kunt moeilijk een klant aan je bureau vragen om even te wachten omdat je aan het chatten bent (wat bij telefoneren geen probleem vormt). Omgekeerd is het ook niet beleefd om in midchat (mag dit in scrabble?) te stoppen zonder uitleg (wel uitleg geven betekent doortikken terwijl er een klant wacht). Twitter geeft je wat meer ademruimte (al is het wel weer makkelijk dat je bij chatten meteen om verduidelijking kunt vragen).
Alleen voor leeskringen zie ik in een chatfunctie of specifiek TeamSpeak nog wel mogelijkheden.

Overigens pleit het hele gebeuren rond Al@din er voor om echt even goed na te denken wat je met een nieuw medium wilt en of dat past bij de rol die je aan de bibliotheek toedicht voor je stappen onderneemt. Al@din vind ik een typisch voorbeeld van niet nadenken, maar gewoon iets innovatiefs willen doen, omdat het kan. (Ik weet dat ik nu op tenen stap, maar Vulcans hebben alleen respect voor oren.) Toen het werd opgezet heb ik meteen (en meerderen met mij) aangegeven dat de bibliotheek er toch niet is om kant en klare antwoorden te geven, maar juist om te helpen bij het zoeken. Als iemand aan jou als MIA aangeeft dat hij wil weten hoeveel inwoners Tokio heeft, kom je toch ook niet met een getal? Nee, je begeleidt die persoon met suggesties voor hulpmiddelen waarmee hij/zij een antwoord kan vinden. Maar als je zo dacht, was je iemand die in feite geen nieuwe wegen durfde bewandelen (net als met het toverwoordje 'digi-angst' op dit moment). Inmiddels is Al@din gestopt en komt er na jaren ploeteren een nieuwe versie waarin men zich meer op zoekmethoden wil toeleggen. Het wordt gebracht als een vondst, als een verbetering en ik moest even in mijn Vulcaanse arm knijpen. Spookie was echt wakker.

Hoe dom is domotica? Over het nieuwe taboe!

Veel nieuwe uitvindingen maken het ons gemakkelijker en besparen ons tijd. Komiek Ben Elton had eens een prachtige routine over Marks en Spencers waarin hij je vrolijk door een warenhuis meenam waarin ons steeds meer werk uit handen werd genomen op de voedselafdeling. Het enorm tijdrovende effect van het door elkaar mengen van verse groenten werd ondervangen met kant en klaar salades. Brood hoefde je niet meer helemaal zelf te smeren, dat lag al zo in de vitrines. Kaasblokjes hoefde je ook niet meer zelf te snijden en er was al saus bijgevoegd. Zijn vraag was: hoeveel tijd wil je winnen? Straks kom je nog jonger het warenhuis uit dan je er in ging. (Het ultieme was volgens hem een vacuumverpakte drol - dan kon je ook het vermoeiende eetproces overslaan en alleen dit product door het toilet spoelen) Hilarisch was zijn opmerking dat straks de appels voorgeschild verkrijgbaar zouden zijn. En kijk nu eens wat je tegenwoordig gewoon bij de Appie kunt kopen?
Ik kom hierop door domotica en de iPhone en iPad. Domotica is een vorm van woningautomatisering. Je kunt dan vrijwel alles in je huis automatiseren en via je iPad en iPhone op afstand bedienen. Ooit de film 'Mon Oncle' van Jacques Tati gezien? Met dat klinisch enge en  tegelijk lachwekkende robothuis van de toekomst waar monsiour Hulot bevreemd doorheen zeilt? Dat is er al - in Eindhoven staat een demonstratiewoning van de Stichting Smart Homes. Je kunt lekker vast de verwarming aanzetten als je van je werk vertrekt en voor elke ruimte een ander muziekje programmeren. Met een knop kun je alles tegelijk uit- en aanzetten. Best cool en het bespaart weer tijd, maar waarvoor eigenlijk? Wat ga je dan met al die gewonnen tijd doen? Daar is meestal niet over nagedacht, maar ook hierin voorziet de iPad. Er zijn eindeloze mogelijkheden voor wie zich stierlijk verveelt. En de cirkel is rond.
Wat niet wil zeggen dat domotica en de iPad onzinnige uitvindingen zijn. Integendeel, domotica kent bijvoorbeeld in de zorgverlening uitstekende toepassingen. En de iPad had ik vorige week via onze automatiseringswmedewerker voor het eerst in handen met o.a. prachtige mogelijkheden voor de workshops en presentaties die ik geef (en voor het uitwerken van klanklandschappen waar ik al mee bezig was). Ook prima voor e-books van stripverhalen te gebruiken merkte ik tot mijn verrassing. Maar zoals in een vorig blog aangegeven, let altijd op wat je ermee verliest. Kijk of het je dat waard is en probeer dan met de gewonnen tijd o.a. het verlorene te compenseren. Met domotica leveren we nog meer lichaamsbeweging en weerstand in dan al het geval is. Als je plezier schept in zo'n geautomatiseerde woning en er voor gaat, ren dan bijvoorbeeld eens vaker buitenom voor de balans en doe iets aan handdynamica. Dat verlies is het nieuwe taboe. Als je het er over hebt, ben je volgens de media bang voor de digitoekomst (stond deze week letterlijk in de krant). Maar de iPad-opa waar de media vorige week (terecht overigens) mee wegliepen, liet aan het eind van deze week een aantekening maken die in een heel klein berichtje terecht kwam. Hij kon nu de hele wereld over, maar vond inmiddels wel dat die wereld was teruggebracht tot een schoothondje. Dat vond hij (ook terecht) zorgelijk. Een modern en wijs mens.

DING 13

Google Docs is in Bibliotheek Kennemerwaard voor de zomer al ingezet voor het werken aan het beleidsplan. Een prima instrument waarbij Spookie nu eens geen Klingons op de weg ziet (of aan de starboard bow volgens coach). Met name voor gelijktijdige input van grote groepen en/of voor mensen die niet gemakkelijk bij elkaar kunnen komen een groot goed. Voor twee mensen die elkaar wel makkelijk tegenkomen, zoals La Jeunesse en Raven,  is het ook prettig dat je het kunt laten bezinken, op elkaar reageren en eraan werken waar en wanneer het je uitkomt. Maar ik mis dan wel een beetje de spontane, elkaar creatief besmettende werking van direct brainstormen. Zo heb ik van de zomer aan een vertaling gewerkt met mijn broer in Engeland en we bleken veel effectiever te kunnen werken via een telefoonverbinding met ieder een document geopend dan via Google Docs. Kijk altijd wat voor mensen er aan gaan deelnemen (Belbin) en wat voor die situatie het beste middel is. Vaak kom je uit op 'en ... en ...'.
Al wat bekend met Google Docs ben ik eens bezig gegaan met Zoho. Daar kunnen veel sites een voorbeeld aan nemen. Glasheldere indeling, waarmee je in een paar seconden direct bezig bent. Tegelijkertijd wordt je spelenderwijs bewust gemaakt van een enorm scala aan mogelijkheden, zonder dat het rommelig wordt (een kunst die zelden wordt verstaan). Opvallend dat dit lukt met juist erg talige knoppen.
Maar welk systeem je ook kiest, het principe is niet alleen nuttig voor bibliotheekmedewerkers onderling maar kan dat ook zijn voor het contact met klanten. In een reactie op Ding 13 van Raven (die zo snel gaat dat je allleen in het optrekkend stof nog iets kunt roepen - haha) heb ik daar al voorbeelden van gegeven. Misschien een gedurfde stelling, maar als we echt willen dat klanten participeren (en dat willen we volgens het gegoogledocte beleidsplan), wat is er dan uitnodigender dan ze af en toe (wanneer het kan en zin heeft) eens aan iets mee te laten schrijven? Dan geven ze niet alleen hun mening, maar doen ze echt mee. Alleen de mogelijkheid geven kan al iets open breken.

DING 12

Spookie heeft met een behoorlijke portie vooroordelen boldly het terrein van Twitter betreden. De open discussie of Twitter nu een hoop gezwets is of een missing link in de communicatie ten spijt, lees ik elke dag in de krant een aantal hoogtepunten van tweets rond politici, sporters en entertainers waar ik zelden vrolijk van wordt. En als treinreiziger ben ik al helemaal allergisch geworden voor het watdoejijijij...? - de lijzige zeikvraag van het mobiele telefoonverkeer. Daar spreekt zelden echte interesse, maar meestal oeverloze verveling uit. Zal dat op Twitter dan anders zijn?
Eerst eens in de geavanceerde opties van Twittersearch gedoken. En dan heb ik meteen weer pissed op het hele bibliothecaire catalogussysteem. Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat klanten en bibliothecarissen nog steeds niet met vergelijkbare opties door de catalogus heen kunnen? Waarom accepteren we dat met zijn allen? Vijftien jaar geleden kon ik in de internationale boekhandel waar ik werkzaam was al boleaans zoeken in catalogi voor alle beschikbare werken in heel Engeland en de Verenigde Staten. Ik kon ook zoeken op dikte van het boek of jaar van publicatie, op uitgever enz. Wij maken in de bibliotheek (met een schril afstekende omvang van collectie), ondanks de recentelijke sprong vooruit met c-wise, in vergelijking nog steeds met twee stenen vuur.
Maar goed, in deze wel volwaardige zoekmachine de woordcombinatie 'Doctor Who' en het trefwoord 'bibliotheek' getikt. Omdat ik laatst twee fantastische afleveringen van deze serie zag rond een bibliotheek van de toekomst, zo groot als een planeet (!), en ik benieuwd was wat er over gezegd werd en of er meer afleveringen met dat thema waren. Ik krijg een eindeloze lijst van mensen die aangeven dat ze die afleveringen aangeschaft en/of bekeken hebben, dat ze er blij mee zijn en verder niets. Wat kan mij dat nou schelen? Useless - en als dat zo doorgaat een user less.
Als ik een account aanmaak wordt ik vrolijker. Makkelijk te doen en direct aardige opties om te volgen. Ik kies voor William Shatner (obviously), Simon Pegg (omdat hij in zijn films zo gevat is) en NYTimesscience als groter orgaan. Pegg is inderdaad leuk om te volgen en razend actief, vele tweets per dag van leuke onzin tot interessante filosofische observaties, in prima balans. Als je Twitter gebruikt, moet je het zo doen, maar het betekent ook dat zowel zender als ontvanger er gedurende de hele dag mee bezig moeten zijn, wat zowel het voordeel (actuele info) als het nadeel (kijkdwang) van dit medium is. Shatner kan beter niet twitteren. Als je maar af en toe van je laat horen is een weblog met rss-feeds veel effectiever. De volgende dag krijg ik de suggestie in de kantlijn om TherealNimoy ook eens te gaan volgen en met dat soort service moeten bibliotheken echt aan de slag. NYtimesscience blijkt te omvangrijk - ondanks dat het mijn interessegebied is, blijkt het zo breed dat ik veel te vaak iets binnen krijg, waarvan ik 90% zo weer kan verwijderen. Dat risico lopen we als bibliotheken ook en vormt een interessant aandachtspunt.
Zelfs met maar drie van deze keuzes word ik meteen al gebombardeerd met tweets, wat ik als behoorlijk onprettig ervaar. Twitter kan een prima medium zijn, maar in de praktijk verschijnt er wel erg veel bagger. We moeten misschien eerst leren het niet uit verveling te gebruiken. Persoonlijk wil ik mijn pc niet de hele dag aan hebben staan en niet voortdurend bereikbaar zijn, waardoor dit medium minder geschikt voor mij is (als je er voor gaat, moet je er ook echt voor gaan - Mr Shatner). Voor bibliotheken is het wel een uitkomst met een hoge prikkelwaarde als we leren het effectief in te zetten (en niet twitteren om het twitteren).

Nieuwe media, zelfde liedje

Voordat iedereen uit zijn warme pantoffels vliegt van verontwaardiging, het gaat me niet om de nieuwe media zelf, maar om het proces van de overschakeling. We leren daar bitter weinig van en dat is al heel lang zo. Wanneer beseffen we nu eens dat met elke grote sprong voorwaarts in de communicatie we zowel iets verliezen als er iets bij krijgen. Dat het verstandig is om die twee met elkaar te vergelijken en te kijken of het inderdaad de moeite waard is. En dat het ook handig is om te kijken of we iets kunnen doen om het verlies te compenseren. Want meestal willen we verder met de ontwikkeling en dat is zeker een groot goed. Nu krijg je echter bij elke nieuwe mogelijkheid een kamp dat zich op het verlies concentreert en meent dat alle oude waarden verdwijnen en een kamp dat zich op de winst concentreert en meent dat nu het paradijs aanbreekt.Als altijd zit de waarheid er tussenin.
Tijdens het opkomen van een nieuw medium is dit een logisch verschijnsel, omdat het zich wil profileren. Net als bij een nieuwe literaire stroming zet die zich even hevig af tegen de gevestigde orde. Maar in de literatuur merkt men al gauw dat het te scherp werd gesteld en wordt (een deel van het) voorafgaande later weer omarmd om naast elkaar verder te gaan. Bij nieuwe media moffelen we het verlies uiteindelijk weg als ze zich eenmaal gemanifesteerd hebben. Dat was het gezeur van ouwe (geslachtsnaam invullen). Laten we eens ver teruggaan, naar de uitvinding van de schrijfkunst. Vertellers waren bang dat daarmee het geheugen van de mensheid enorm achteruit zou gaan. Fantastisch als de uitvinding van de schrijfkunst heeft uitgepakt - daar hebben ze wel gelijk in gekregen; ons geheugen is in vergelijking enorm achteruit gegaan (wij moeten al aan de social bookmarking omdat we onze favorieten niet kunnen onthouden). Bij de introductie van de televisie werd gezegd dat we op deze manier veel passiever zouden worden en dat het verslavend zou werken. Allebei volledig bewaarheid. Voor de sociale media geldt hetzelfde gevaar en komt het verlies van concentratie er bij (tegen bijvoorbeeld de winst van multitasking). Mijn voorstel is om het verlies eens serieus te nemen en te kijken hoe je bijvoorbeeld op een andere manier je geheugen zou kunnen trainen en hoe je als compensatie voor het vele televisiekijken en internetten wat meer kunt gaan bewegen. Hoe je bijvoorbeeld met meditatie aan je rust, innerlijke focus en aandacht kunt werken en hoe je naast het virtuele feest ook aan je echte sociale contacten kunt blijven werken. Dan ga je voor de winst en schep je een gezond alternatief voor het verlies. Is daar allemaal tijd voor? Jazeker. Daar gaat Spookie in een volgend blog op in. Stay tuned.

DING 11

Wiki's zijn een voorbeeld van de magie van nieuwe media waar Spookie's oren van gaan tintelen. Laten we eerlijk zijn - veel applicaties op web 2.0 zijn gewoon upgrades van dingen die we al lang deden. Alleen kan het nu sneller, flistender, hipper en met een groter bereik. Dat kan prettig zijn, maar echt wereldschokkend is het niet. Een rss-feed is een moderne versie van een klantennieuwsbrief, flickr steekt je foto-album in een nieuw jasje en een weblog (natuurlijk niet die op 23dingen) is vaak een upgrade van een tupperware party bij jou thuis (en als ik daar iemand mee beledigd heb, is dat mooi meegenomen ;-)). Het wordt pas echt feest als je ineens iets kunt doen wat je voorheen helemaal niet kon doen. Op web 1.0 lukte dat bijvoorbeeld met het verschijnsel website. Ineens kon iedereen een plek genereren die voor de hele wereld makkelijk bereikbaar was. Je kon iets uitdragen zonder dat je je eerst als academicus of ervaringsdeskundige hoefde te bewijzen. En je mocht het helemaal op je eigen manier doen. Op web 2.0 zijn wiki's een vergelijkbaar voorbeeld. Ineens kan iedereen aan kennisbanken deelnemen of ze zelf opzetten zonder dat je een aantal letters met een dikke punt voor je naam hoeft te hebben (geen kinnesinne, want Spookie heeft dat wel (Vulcan Academy of Pointy-eared Bastards)). Een encyclopedie waar ieder die er zin in heeft aan kan bijdragen, was voorheen in feite ondenkbaar. Maar het is iets wat de wereld rijker maakt, wat het spectrum verbreedt. Je kunt veel beter vergelijken en tot je eigen mening en inzichten komen (nadeel is dat er ook gemakkelijker informatie kan worden gemanipuleerd, dus je moet meer opletten).
Het is wel zaak om duidelijk te vermelden met wat voor bron je te maken hebt (bronnen op waarde schatten wordt een steeds grotere kunst en is weer iets waar bibliotheken een prachtige rol bij kunnen spelen). Zo denken nog steeds veel mensen dat de Wikipedia een Winkler Prins op internet is. Toen ik op aanwijzing van de cursus naar de SJCPL Subject Guide van het St. Joseph County Public Library System (met zo'n naam zie je meteen een horde professoren met slabbetjes om over je scherm trekken) surfde, werd het me niet meteen duidelijk wat er nu als wiki was opgezet en wat niet. Bibliotheekwiki's als die van Deventer en verschillende andere bibliotheken zijn daar gelukkig direct volkomen helder in. Dat nodigt ook meer uit om er zelf in te participeren.
Lekker in de Sandbox gespeeld van de 23dingenwiki en een artikel aangemaakt over een favoriete televisieserie: Invasion. De vraag is wel hoe zoiets vervolgens geordend wordt. Het kan zo gauw een zooitje worden als bijvoorbeeld binnen dit onderwerp alleen al de een zijn of haar favoriete regisseur of acteur bespreekt, een ander een favoriete film en een volgende een favoriet filmgenre, terwijl iemand anders met een top tien komt. De kunst lijkt me bij het opzetten van een wiki om een aantal kaders en voorwaarden te scheppen die niet teveel de vrijheid beperken, maar er wel voor zorgen dat er iets ontstaat waar men meer aan heeft dan er eens voor de lol doorheen te bladeren. Ik zou het zelf wel eens willen proberen en als ik bijvoorbeeld me bij Wetpaint orienteer, lijkt het me goed te doen.

DING 10

‘Social bookmarking’ zou onder andere handig zijn omdat je lijst favorieten wel eens uit de hand kan lopen. Seriously? Toen ik dat op de site van 23dingen las, moest ik meteen denken aan Shirley Maclaine die naar verluidt eens aan de pers toevertrouwde dat ze een feestje had gegeven voor vierhonderd van haar beste vrienden. Een kleine rekensom leert dan dat als mevrouw Maclaine gedurende drie weken niet werkt of slaapt, maar achter elkaar alleen maar deze vrienden op bezoek heeft, iedereen een uurtje mag blijven. Lijkt me niet vol te houden en een uurtje in de drie weken is niet echt ruim voor beste vrienden. Als je zo de term oprekt, weet je niet meer waar je het in wezen over hebt. Als je vierhonderd websites onder je favorieten hebt staan, ondermijnt dit het begrip ‘favoriet’ op vergelijkbare wijze. En als het er niet zoveel zijn, lijkt het me gemakkelijker ze eens te schonen dan tags te gaan verzinnen op een aan te maken Delicious account. “En als je niet altijd op je eigen computer kunt zijn, hoe onthoud je dan de adressen van je favoriete websites?”, luidt de eerstvolgende vraag. Hoeveel adressen hebben we het hier over als je een adres zodanig kunt vergeten (het gaat om je favorieten, remember?) dat je het niet met een paar trefwoordjes uit google terug kunt halen? Nog los van het feit dat het andermaal zo vreselijk belangrijk is om op elke computer die je onderweg tegenkomt je favorieten te kunnen raadplegen. (Lees mijn vorige bericht over ontwenningsverschijnselen).

Kan social bookmarking dan naar de prullenbak? Nee, wat mij betreft niet. De tags kunnen je weer naar andere sites leiden dan trefwoorden en je kunt er een motivatie vanuit de gebruikers bij krijgen waarom een specifieke site hen zo boeit. Keerzijde is weer dat je gauw de aantallen en meningen van anderen laat spreken. (Zo kom ik op IMDB nogal eens films tegen die door de massa de grond in worden gewaardeerd, maar die ik meesterlijk vind. Soms zoek ik zelfs op extreem lage waarderingen om uitgekotste pareltjes op te poetsen - lekker frisse beeldspraak Spookie). Het sociale aspect (niet meer op mij toepasbaar na de vorige zin) heeft ook toegevoegde waarde. Je kunt binnen een bepaalde belangstellingssfeer makkelijk ervaringen met betrekking tot relevante websites uitwisselen. Wil dat echt sociaal worden, dan moet dat wel wat dieper gaan dan lijstjes uitwisselen. (Het woord sociaal wordt tegenwoordig ook maar te pas en te onpas overal opgeplakt.) Voor dat soort onderwerpen maak ik al deel uit van netwerken, maar ik zie het voordeel en misschien wil ik ooit eens uitbreiden.

Waar ik een groot voorstander van ben is dat de gebruiker zichzelf meer op de stoel van de informatiespecialist plaatst. Een ontwikkeling waar bibliotheken gelukkig steeds meer oren naar krijgen. Je zou een workshop social bookmarking voor klanten kunnen opzetten met als resultaat een groep die rond bibliotheekthema’s aan de slag gaat. Domeinspecialisten zouden een andere groep kunnen vormen (het is ook leuk ze te mixen). Ik ben het er dan ook helemaal mee eens dat  taxonomie en folksonomy niet tegengesteld maar juist complementair zijn. Daar moeten we goed gebruik van gaan maken. Professionele kennis verrijkt door ervaringskennis. Alleen zou ik wel willen dat telkens duidelijk wordt gemaakt uit welke invalshoek welke informatie is gegenereerd. Dat komt de toepassing ten goede. En een aantal basisafspraken over de tags als in Overrijssel lijkt me een belangrijk uitgangspunt ter wille van de efficiëntie.

Furl spreekt mij op het eerste gezicht meer aan dan Delicious, alleen al door de overzichtelijkheid. Zeker omdat taxonomische en folksonomische zoekmogelijkheden direct naast elkaar te vinden zijn. De oplossing voor linkrot door automatisch documenten op te slaan die je ook na eventueel verdwijnen van de oorspronkelijke webpagina nog kunt raadplegen vind ik een flinke plus. En het in beeld brengen van furlmates rond vergelijkbare bronnen haalt me bijna over om er toch ook privé iets mee te gaan doen. Dan maar commercieel.

HTML5 WILL EAT YOU ALIVE

Denk je net te weten hoe je redelijk veilig kunt surfen, komt er een nieuwe webtaal aan die het internetten naar een hoger niveau tilt, maar waarbij je privacy weer meer gevaar kan lopen. TADAM ...TADAM .... tadamtadamtadamtadam .....De media laten je weten dat er al websites zijn die gebruik maken van HTML5.Wat is het en waarom zou het wel eens eenzelfde gevoel kunnen oproepen als zo'n reuzenvin die plotseling uit het water omhoog schiet? Moeten we het strand misschien afzetten? Of loopt dan het tourisme gevaar?
Met de opmaaktaal HTML5 en bijbehorende technieken is het de bedoeling om internet en de computer meer in elkaar over te laten gaan. Dat heeft grote voordelen. Zo kun je webapplicaties blijven gebruiken als je offline bent. Dus gewoon lekker blijven gmailen en bloggen, ook als de internetstekker eruit ligt (dat scheelt weer ontwenningsverschijnselen; stel je voor dat je even niet zou kunnen ............... mede23dingers, ik durf die zin niet af te maken). Om dat voor elkaar te krijgen, moet er veel meer informatie worden uitgewisseld tussen de eigen computer en het internet. En daar kunnen derden (o.a. adverteerders) van profiteren. Zij krijgen gemakkelijker toegang tot heel veel persoonlijke informatie. Beduidend meer dan nu met cookies (volgbestandjes in de browser). Ze kunnen dan bovendien informatie op jouw computer opslaan. Interessant (ander woord voor ridicuul) dat de taal al actief is, terwijl browsermakers nog niet weten hoe ze de risico´s moeten indammen en de gebruiker pas nu verneemt wat het allemaal in zou kunnen houden.
Overigens heb ik wel een dubbel gevoel bij de termen privacy en veiligheid. Aan de ene kant vind ik dat we er teveel over zeuren. Als je je hele hebben en houwen op het web gooit, moet je er niet vreemd van opkijken dat het overal opduikt en het voor van alles wordt gebruikt. Dan doe je hetzelfde als de ontwerpers van deze taal - je ziet wel wat er van komt; een self fulfilling prophesy if ever there was one. Maar ook als je voorzichtiger bent, maken we ons er volgens mij vaak nodeloos druk om dat anderen van alles over ons weten. Nou en? Als je denkt dat je zo kunt tegenhouden dat er van alles over je gedacht wordt, heb je het mis. Mogelijk menen ze bij Albert Heijn, vanwege het feit jij via hun webwinkel toiletpapier voor de hele voetbalvereniging inkoopt, inderdaad dat het met jouw spijsvertering slecht gesteld is. So what? Het lijkt me gezond dat wij ons eens wat minder bezig houden met wat voor indruk anderen van ons zouden kunnen hebben (horen jullie dat verstokte bloggers, twitteraars, facebooklingen - knoop het in je ..... juist).
Nee, het wordt pas problematisch als wij belangrijke dingen te verbergen hebben (maar doe daar dan wat aan of verberg ze desnoods beter). Of als we ons kwetsbaar maken voor een vloedgolf aan manipulerende advertentietrucs dan wel voor officieel criminele activiteiten. Dat laatste baart wel degelijk echt zorgen, want er komt steeds meer informatie over jou beschikbaar die op allerlei manieren van pas kan komen in criminele circuits (en je moet nu al het aantal mensen de kost geven dat prive een standaardmelding op hun e-mail achterlaat die precies aangeeft tot wanneer ze op vakantie zijn). HTML5 is waarschijnlijk geen monster, maar je moet wel tijdig door hebben hoe er mee om te gaan. Kijk of die nieuwe surfplank je net zo goed ondersteunt als degene die je nu gebruikt - hoe mooi en flitsend het nieuwe model er ook uitziet. Stay cool, dude.

TUSSEN(D)OORTJE: Alle Wizkids opsluiten

Ik kan het aanraden voor elke organisatie die een nieuwe applicatie op het web wil activeren die ook voor beginners te volgen moet zijn. Sluit even al je Wizkids op (strooi een handvol bits in een gangkast en sluit de deur achter ze) en zet een paar klanten die nog weinig webervaring hebben achter de toetsen om je programmatuur uit te proberen. Kijk goed naar wat ze in werkelijkheid doen.
Hoe weet ik dat dat niet overal gebeurt? Omdat ik nu af en toe nodeloos lang aan het puzzelen ben bij programma's die vanuit 23dingen nieuw voor me zijn. Zo had ik nog nooit met tags in Flickr gewerkt. Als je een aantal van je foto's hebt gedownload staat er duidelijk een icoontje tags in de bovenbalk. Maar als je daar op klikt krijg je uitsluitend informatie over wat je verder met tags kunt. Niet hoe je ze moet aanbrengen, wat toch de eerste vereiste is. Pas als je er aan denkt op een individuele foto te klikken zie je onderaan bij de betreffende foto de klikbare vermelding 'tag aanbrengen' verschijnen. Waarom niet bij dat eerste icoontje die aanwijzing als optie laten uitvouwen? Hetzelfde geldt voor Adobe bij de fotobewerking. Je kunt eenvoudig een foto uploaden en dan krijg je een optie om ze te bewerken met een aantal afgebeelde vervormingseffecten. Als je er op een klikt, gebeurt er ogenschijnlijk niets. Je twijfelt of je het goed gedaan hebt en klikt een andere optie aan. Dan denk je dat je meer geduld moet hebben, wat bij het onderdeel stijlmatching wel het geval is. Daar klik je op de foto die je met je upload wilt matchen en het resultaat verschijnt na verloop van enige tijd. Dat vermoeden lijkt bevestigd als je de cursor midden op de foto zet en er kort de vermelding 'still working' verschijnt. Maar onder de cursor doemt lastig zichtbaar een punt op dat je door te bewegen tot patronen kunt vormen waarbinnen de vervormingen gaan optreden. Alleen als je beweegt, valt het op. Niet moeilijk om ergens duidelijk te vermelden lijkt me.
Ik was een tijd terug bij Metrixlab in Rotterdam op bezoek en kon meekijken toen ze willekeurig uitgenodigde internetgebruikers live een applicatie lieten uitproberen, waarbij de oogbewegingen in rode lijnen over elk geopend scherm te volgen waren (en de handbewegingen en houding gelijktijdig gefilmd werden). Want als je de gebruiker vraagt hoe die zoekt, krijg je meestal andere resultaten dan uit praktijkmonitoring. Wij denken vaak anders te zoeken dan we werkelijk doen (o.a. omdat we niet dom willen overkomen en zelf niet goed registreren wanneer en door wat we afgeleid worden). Dit wordt later gekoppeld aan vraagsessies over de ervaringen. De Wizkids weten nu eenmaal door de bank genomen niet waar een beginner mee kan zitten. Pas na een onderzoek als bovenstaande mag je ze van mij weer uit de kast laten om de noodzakelijke aanpassingen te implementeren.
Dan vermijd je mededelingen als net aangetroffen bij een van de meest recente Wii-games "please log in to log out". ????

DING 9 - Deel 2: Blogterreur

Kijken of het aantal volgers verdubbelt met zo'n titeltje. En hij slaat ook nog ergens op. In deel 1 had ik het over hamers, waarvan het toch wel een beetje een zielige indruk vormt als je ze altijd bij je draagt. Als dat idioot lijkt, waarom laten we sociale media dan wel als gemeengoed ons leven dicteren? Praktijkvoorbeeldje. In de eerste week na mijn vakantie had ik wat 23dingenmateriaal in te halen. Eén ochtend was ik op een andere vestiging (als kikvors verkleed, maar dat is een ander verhaal). Toen ik terugkeerde aan het begin van de middag vertelde coach me dat er wel 4 reacties waren gekomen op mijn bericht van de avond tevoren .........en dat ik er nog niet op geantwoord had! Het ging natuurlijk vergezeld van een glimlach waar zelfs je veters van uit de knoop schieten, maar toch. Coach moet ons prikkelen dat begrijp ik (al blijft wel de vraag waar het begrip engelengeduld dan vandaan komt) en dit is de context van de cursus. Maar je merkt vaker dat het eigenlijk niet done is om niet binnen een dag (of zelfs een dagdeel) ergens op te reageren. Mag ik dat even zelf uitmaken? Buiten? groen? frisse lucht? een leven? Voor je het weet ben je de hele dag digitaal in gesprek. En dan ben ik aan het twitteren nog niet eens begonnen.
Met deze terreur wordt je via mobiele telefoons in de trein voortdurend geconfronteerd. Altijd bereikbaar moeten zijn, anders is er iets mis.
Ik vind dat er pas echt iets mis is als je op een willekeurig moment een reactie plaatst op een prive-weblog en binnen een minuut antwoord krijgt. Daar kan geen SAW 500 of nieuw kabinet tegen op - dan kruip ik het liefst onder de dekens met de deuren en ramen op slot. Een keer kan toeval zijn, maar als het zich herhaalt ...."Scary trousers Grommit". Het is een belevingswereld die zelfs Spookiespocks voorstellingsvermogen overschrijdt. Dan zit er maar een ding op: to boldly retreat where everyone mindlessly goes forward.

DING 9 - Deel 1: Blingbling

Goed dat in de suggesties voor onderwerpen naar een bespreking van web 2.0 toe de toepasbaarheid (in dit geval voor bibliotheken) centraal wordt gesteld. Ik heb er bij Ding 8 al een voorbeeld van gegeven. Het lijkt me bijvoorbeeld ook fantastisch als zoveel mogelijk medewerkers als onderdeel van het werk een weblog maken en bijhouden rond een eigen specialisatie, waar makkelijk naar verwezen kan worden. Samengesteld als een facettenoog levert dit zowel de persoonlijke touch als de professionele benadering, waar klanten behoefte aan hebben. Het kan een onderlinge sport worden om zoveel mogelijk volgers te krijgen.
Maar de toepasbaarheid van de sociale media wordt gemakkelijk uit het oog verloren. Het blinkt allemaal zo mooi (look at all the prrrrretty lights), maar wat voegt het toe, wat wil je er mee? Voor dat je het weet is het middel het doel geworden en blog of twitter je om er bij te horen of alleen maar omdat het er allemaal zo leuk en verleidelijk uitziet. De terminologie verraadt dit al gauw. Het geeft kennelijk status om zoveel mogelijk web 2.0 toepassingen in een zin te gooien. Ik ben net begonnen en kan het nu al. Vanochtend stond er een artikel in de krant over de presentatie van de nieuwe Windows Phone van Mocrosoft. Bij aanschaf kan ik meteen zeggen dat ik een Windows Phone 7 heb met het gemak dat in de nieuwe functiemap People Hub Twitter en Facebook zijn geintegreerd. Oooooh. Ik wil hierbij de Spookiespocknorm van drie instellen. Het maximale aantal web 2.0 termen in een enkele zin van een gewone conversatie is dan drie. Zodra je daarboven uitkomt heb je hard een koude douche nodig. Per toegevoegde zin trek je een punt van de norm af. In twee zinnen gebruik je dan in totaal niet meer dan vijf indrukwekkende termen, in drie niet meer dan zeven enzovoorts. Bij overtreding geef je iemand als reactie alleen maar: Blingbling. Laat het daar bij.
Een hulpmiddel begint vaak als speeltje en daar is niets mis mee. Integendeel, het stimuleert je om er mee aan de slag te gaan. Maar op een gegeven moment ontgroei je die fase. Een kennis van mij liep jaren terug op zijn auto af en klikte op de toen nieuwe vinding van de afstandsbediening waarop meteen de lichten aanflitsten ondersteund door een grappig geluidje. Hij grinnikte even in zichzelf om dit effect. Toen ik hem vroeg  wanneer hij de auto had aangeschaft. luidde het antwoord: twee jaar geleden. Twee jaar???? En iedere keer dat hij in zijn auto wil stappen, wat minimaal drie keer per dag is,vertoont hij dat lachje? The mind boggles. Je hoort de grote leegte gapen. Blingbling.
Wat betekent het in werkelijkheid? De termen zelf zijn vaak al verdacht - volgers op je blog, vrienden op hyves. Maar je hebt het alleen over mensen die wel eens op iets van je willen reageren. En je kunt ze tegenwoordig gewoon kopen met vaste prijzen voor het aantal volgers dat je wilt hebben - ook via web 2.0. Het betekent niets en nada als het niet ergens over gaat of ergens bij helpt. Een wijze programmeur zei ooit tegen me over de toepassingen: "het zijn allemaal hamers - enorm handig als je weet wat je in elkaar wilt zetten - maar meer ook niet; vergeet dat nooit".  En laten we eerlijk zijn, hoe handig een hamer ook kan zijn, het is toch erg merkwaardig om het ding dag en nacht op zak te hebben. Maar daarover in deel 2 meer .... (dit is een teaser, bij de weg).
Web 2.0 heeft fantastische mogelijkheden, maar laten we er ook weer niet interessanter over doen dan het is. Het lijkt mij nuttig als iedereen een basiscursus 23 dingen zou volgen, om te genieten van wat er allemaal kan, het samen ook weer te kunnen relativeren, te kijken naar wat je er mee zou willen en de gevaren te onderkennen (als je bij erg priveeje foto's op flickr per ongeluk op algemeen toegankelijk klikt, kunnen er bijvoorbeeld wel eens grote konsekwenties aan vastzitten). Live long with blogger.

DING 8

Ik had even het meeste oren naar Adobe. Van alles geprobeerd en  er veel plezier aan beleefd met de meest psychedelische resultaten. Soms is evenwel een eenvoudig bewerking, een enkele vervorming, het meest effectief. Dan springt het er echt uit en daar zouden we in het bibliotheekwezen, met name in de marketingcampagnes veel meer mee kunnen (en moeten - maar geheel vrijblijvend natuurlijk ;-)) doen. Meestal zijn we zo braaf met onze posters en affiches. Ik heb een foto uit de set die ik op Flickr maakte gelicht om een alternatief te laten zien met een Adobe-bewerking. Stel dat je hier een poster van maakt met het opschrift: DE BIBLIOTHEEK OPENT PORTALEN NAAR ANDERE WERELDEN. Je geeft aan dat binnen de vertrouwde, maar vaak saai en strak ogende lijnen van de bibliotheek van alles mogelijk is. Dat klanten er verrast zullen worden. Dat het in plaats van een tijdelijke in- en uitgang meer om voortdurende doorgangen gaat, enzovoorts. Je spreekt er ook jongeren sterker mee aan, lijkt me. Zelfs in de verre toekomst van de Federation zou dit niet als oubollig worden gezien. Het wordt tijd om de verbeelding echt te laten gelden.

DING 7

Prettig inzichtelijke onderverdeling bij de mashups: combineren-verzamelen-zoeken-agregeren. Handige kaders voor het vervolg.
Bits and pieces vond ik het meest interessant samen met de Third Party Flickr Tools uit de Tool Collection (Official Flickr Tools is vooral bekend werk waar je ook op andere manieren aan kunt komen). De grens tussen interessante vindingen en pure onzin schuift er voortdurend en dat spreekt me wel aan. Zo kan ik me voorstellen dat sommigen zullen denken 'wat moet ik met een color picker?'. Maar ik ben net aan een boek aan het werken waar chakrakleuren een rol in spelen en dan is dit opeens een inspirerend speeltje (met google afbeeldingen kom je ook een heel eind, maar flickr heeft een ander bereik). Met de stream of consciousness van Flickeur wil ik ook nog knoeien.  Maar ik moest weer lachen om de aparte cubus toepassing, wat je ook in een paar minuten thuis in elkaar zou kunnen knippen lijkt me - niet alles is digitaal handiger. De Favorites die ik ergens zag zijn gewoon onze terug-van-weggeweest-kasten op het web. En Flictionary is volgens mij verzonnen toen ze het van gekkigheid even niet meer wisten . (Je hoort de makers aan tafel zitten met een goede voorraad drank: "Wat kunnen we verder nog doen - kom op mensen - er moet toch iets zijn - de behoefte creeren we wel...").
Findr kon ik niet weerstaan door het jaguarvoorbeeld (ik heb iets met jaguars) en leuk om een term in de breedte uitgebeeld te zien (probeer het woord Spock eens - of is dat een egofeed ;-)?).

DING 6

Eerst even in Picasa gerommeld, wat ik overigens wel overzichtelijk vond, tot bleek dat ik vanaf mijn werkcomputer niet kon downloaden (logisch ook, buitenaardse wezens moet je extra in de gaten houden). Flickr bleek later prima te weken al verliep de inlogging via Yahoo niet bepaald vlekkeloos. En ja, het is een feestje om er rond te kijken en een aantal van de vele mogelijkheden uit te testen. Met name voor iemand die regelmatig met fotografie in de weer is. Voor het opslaan en in sets rangschikken van mijn archief ga ik er zeker gebruik van maken. Maar je laat je soms ook weer te gauw verleiden. Ik heb een set gemaakt naar aanleiding van bovenstaande foto die het gevaar van een theek onder een boom laat zien. Er is een apart idioot verhaaltje ontstaan (uit elke nieuwe rangschikking kan weer een ander verhaal komen). Het leek me leuk om dit ook serieus met mijn kunstenaarswerk te gaan doen, tot ik besefte dat mijn website zich daar beter voor leent en ik het in feite daar ook al doe. Op dat punt voegt het nauwelijks iets toe.

Waar is de uitgang?

Even een tussendoortje over het biebbezoek aan Almere gisteren,

Prachtige bibliotheek. Lakmoestest is altijd of jij er als klant graag zou zijn en regelmatig verblijven. Als ik in Almere woonde, wist ik het wel. Ik wou dat we er in Hoorn (stadje op Vulcan waar ik woon) zo een hadden. Maar ik wil het eigenlijk hebben over de rondleiding door de stad na de lunch. Zelfs voor een puntorig buitenaards wezen surreeel. Aangezien ik in dit blog toch graag met quotes werk, hier een paar onvergetelijke van de gids tijdens een rondleiding langs architectonische hoogtepunten:
" U ziet hier winkels. U zult begrijpen dat er veel winkels zijn in Almere."
(Bij twee bootjes omgeven door interessante gebouwen) En dan zijn we nu aangekomen bij de rondvaartboten; daarmee kunt u vanaf het water Almere bekijken."
(Bij een indrukwekkend half uitgevouwen gebouw) "Voor u ziet u een indrukwekkend half uitgevouwen gebouw."
(Midden in een boekhandel) "Dit is Selexyz - vroeger waren er twee van zulke winkels in Almere, nu nog een."
(Aan het eind) "En dan zijn we hier weer bij veel winkels."

Ik heb onderweg verder vooral naar bordjes 'uitgang' gezocht. Het is toch te gek dat je een middag met zo'n minkukel (geen oordeel - feit ;-) en een favoriet Toonderwoord) op moet trekken. Uit respect voor de organisatie vanuit de bieb wil je niet meteen stennis schoppen. Maar het is naar mijn gevoel en beredenering te beleefd. Hoop dat de andere groepen het beter hebben getroffen.

Ding 4 en 5

RSS feeds zijn nieuw voor mij om echt mee te werken, maar ervaar ik tot nog toe als nuttig (zolang je wel in de gaten houdt met welke informatie je echt iets wilt; anders krijg je het 'feed me' van The Little Shop of Horrors - die onverzadigbare zingende vleesetende plant). Na  het toevoegen van de voorbeeldfeeds ben ik eens op zoek gegaan naar een paar leuke rond een boeiend thema, zoals Doctor Who (heb ik zo nog een vraag aan de andere bibliobloggers over). Ik vond Google Blogsearch eenvoudig en prettig hanteerbaar, Bloglines vond ik minder overzichtelijk (en las dat deze service met ingang van 1 november niet meer toegankelijk zou zijn). Voor iemand met een eigen website is egofeed echt een uitkomst. De instructies via Lifehacker waren duidelijk, maar ik wil er nog verder mee experimenteren. (Oh ja, terugkomend op Doctor Who ... ik was verwikkeld in een Star Trek Quotes dialoog met Angelonmyshoulder, maar coach was niet zo blij met mijn periodieke switch naar Doctor Who. Een van jullie zin om af en toe onzinige en minder zinnigequotes uit te wisselen rond onze Timelord?)

Ding 2: Ervaring met Web 2.0

Directe ervaring heb ik vooral met Web 1.0, met name door het opzetten van een eigen website. Web 2.0 ken ik buiten het volgen van YouTube en een paar weblogs van bevriende schrijvers en kunstenaars eigenlijk voornamelijk uit wat ik aan trefwoorden van de diverse social media heb opgegoogeld. Daardoor weet ik grofweg wat je er mee kunt en hoe ze gebruikt worden, maar maak ik er zelf nog nauwelijks echt gebruik van. Daar wil ik wel graag verandering in aanbrengen. Het zijn op zich interessante en vaak leuke tools .... zolang je ze kunt relativeren. Want het zijn volgens mij ook niet meer dan tools; hoe je ze aanwendt bepaalt wat ze kunnen betekenen. Dat wordt nog wel eens vergeten. In alle 'ikwilerbijhorendolheid' worden middel en doel nog wel eens door elkaar gehaald. Maar dat geldt voor elk nieuw medium. Een prime directive zou wat dat betreft voor heel internet wel iets zijn ;-).

Ding 2: Template

Leef lang en spot mijn blog! Spookiespock meldt zich aan in blogspace. Als laatste van deze lichting 23dingers waarschijnlijk omdat ik net (sinds gisteren) terug ben van vakantie. Ik ben over deze websoftware best te spreken. Als beginner ontdek ik nog maar net de ins & outs, maar ik moet zeggen dat het tot nog toe erg gebruiksvriendelijk is. Het template was snel gekozen. Als Spookiespock (zie profiel) laat ik ratio en intuitie lekker door elkaar fietsen. Dit keer heb ik niet zozeer naar de indeling, maar naar de uitstraling gekeken. En het template wat ik nu gebruik had al eens een prettig kosmische uitvoering gekregen. Dat voelde gewoon goed.