WELKOM

Welkom op het biblioblog van Spookiespock

dinsdag 23 november 2010

DING 17



Een blondine met een smartphone. Flauwer kan bijna niet, maar ik weet dat ik coach er een groot plezier mee doe (en mooi meegenomen heb ik wel meteen ieders aandacht). Net als blondines overigens in werkelijkheid niet dom zijn, zijn smartphones in werkelijkheid niet slim. Maar wel handig soms. Prive is Spookie er allergisch voor. Met de kwijltermen 'altijd' en 'overal' waar wij tegenwoordig massaal en onomkeerbaar ons verstand bij uitschakelen heb ik het wel gehad. Augmented reality is ook zo'n inhoudsloze verkoopterm. Wat wordt er nu daadwerkelijk aan je realiteit toegevoegd? Ik zag onlangs iemand in een spoorwinkel er druk gebruik van maken om zijn positie en tijdsbepaling aan het opgeroepen treinschema te koppelen terwijl hij afrekende. Hij merkte de verkoper niet op, degene achter hem waar hij bij zijn vertrek tegenaan liep al evenmin en hij liet de afgerekende producten op de toonbank staan. Tjonge wat had zijn werkelijkheid zich verbreedt en verdiept!

Dat is erg cynisch, maar zoals eerder op dit weblog aangegeven (weet je nog welke stardate?) verliezen we bij elk nieuw medium ook iets en is het goed daar even bij stil te staan. Hier bijvoorbeeld ons orientatievermogen en de kunst van het verdwalen. Net als het gros van de kassiers geen flauw idee meer hebben hoeveel ze je terug moeten geven als de kassa het af laat weten, merk ik nu al dat als ik mensen voor sjamanistische cursussen (dus zonder apparatuur) de natuur mee in neem, ze geen flauw idee van richting en orientatie hebben. Dat gaat zo nog veel erger worden. Er zijn aboriginal stammen in Australie die de woorden voor mij, links van mij etc. niet kennen - zij gebruiken noordelijk van mij, westelijk van mij etc.  Dat is veel precieser, maar vergt een orientatievermogen waarvan wij nauwelijks meer kunnen dromen. Laten we daarbij ook niet vergeten dat het vaak heerlijk is om even te verdwalen en je te laten verrassen door waar je terecht komt. Wederom wil ik hier niet mee zeggen dat Augmented reality geen waarde kan hebben, maar erken wat je verliest en probeer dat misschien op een andere manier te trainen of je smartphone ook eens in zijn holster te laten.

Alleen zakelijk heeft Spookie een smartphone en ik gebruik nauwelijks apps. Wat ik ervan zie is voor de bieb voornamelijk interessant om landelijk op in te spelen - zoals catalogustoegang en reserveringen. Even in de boekhandel staand checken of je het exemplaar in je handen ook gemakkelijk kunt lenen of als e-book oproepen en wat er nog meer over bestaat. Wat Spookie helemaal fantastisch lijkt, is om over de hele wereld in realtime voor te gaan zitten lezen op beroemde plekken die in romans beschreven staan. Ik stel mij meteen kandidaat. In New York las ik op een hotelkamer de thriller Cemetary Dance van Preston en Child en dat is een heel andere ervaringen als de beschreven stadsgeluiden bij het lezen binnenwaaien door het open raam. Of lekker op de verlaten moors rond Haworth iets uit Wuthering Heights laten weerklinken terwijl de klanten kunnen zien waar dat geografisch ligt, hoe je er kunt komen, wat het nu voor omgeving is en ervaren hoe de wind aan het boek rukt om vervolgens mee te wandelen naar de beroemde waterval van de Bronte zusters. Literair Reisleider op web 2.0;  dit is mijn open sollicitatie.

DING 16

Op een ruimteschip als de Enterprise zijn er geen intrapbare deuren, maar nog steeds wel open deuren om in te trappen. Hier zijn er een paar m.b.t. YouTube. Ten eerste dat er een waanzinnige hoeveelheid bagger is om doorheen te werken (een soort Koninginnedagmarkt - waar velen met een soort creativiteit te koop lopen dat terecht al die jaren op zolder is gebleven en had moeten blijven). Ten tweede dat er toch ook heel veel plezier aan te beleven valt. Buiten het enthousiasme voor concertfilmpjes dat Spookie met Ajeto deelt, ben ik bijvoorbeeld filmliefhebber, maar kijk geen televisie. Via YouTube kan ik gemakkelijk interviews met makers, previews enzovoorts rond films en series (zoals deze week nog met de laatste ontwikkelingen rond Doctor Who en Torchwood) bij elkaar sprokkelen. Op het persoonlijke vlak zit er denk ik voor iedereen wel wat bij, al blijft het vaak parelduiken in troebel water (en op Koninginnedag). Maar de parels zijn er niet minder om (veel echt creatief talent heeft zo ook de kans zich makkelijker in de kijker te spelen).

Wat kan YouTube betekenen voor de bibliotheek? Hier komen we bij de derde open deur, die Spookie zorgen baart. Als bibliotheekmedewerkers komen we dan meteen met de virtuele rondleiding op de proppen. Het probleem met dergelijke toepassingen is a. dat wij blijven denken vanuit de fysieke bibliotheek (wat doen we nu al? - zoals rondleidingen geven - laten we dat ook maar digitaal gaan doen, op zich niet per se verkeerd maar wel erg weinig creatief met de nieuwe media)en b. dat we ons vaak niet afvragen of de klant hier wel behoefte aan heeft (maar we zijn wel lekker aantoonbaar met web 2.0 bezig). Spookie heeft 2 uitdagingen voor ons allen (ook zichzelf).

Ten eerste: verplaats jezelf in de klant - waar zou jij behoefte aan hebben? Als een bibliotheek niet een uitzonderlijke inrichting heeft, zoals Almere of Heerhugowaard, heb je dan als klant ooit de aandrang om er eens virtueel doorheen te gaan? Dat zou pas leuk worden als je er bijvoorbeeld met een leenwinkelmandje doorheen kon dat je vult met boeken uit verschillende rubrieken om thuis te laten bezorgen (en voor kinderen die op verschillende plekken van de jeugdafdeling direct te spelen games aantreffen die hun verschilende talenten aanspreken). Ga eens zoals 23dingen suggereert naar Hoe werkt het? van Bibliotheek Waterweg op Vimeo. Mooie duidelijke filmpjes over bv. hoe de zelfservice functioneert. Maar wie heeft er behoefte aan om dit virtueel te oefenen? Alleeen degenen die zich zo onzeker over de apparatuur voelen dat ze niet in publiek 'af willen gaan'. En zijn dat nou juist de klanten die dat dan wel even virtueel gaan uitzoeken? Toen ik ze gisteren bekeek waren er 25 bezoekers geweest. Wedden dat dat ook nog eens grotendeels 23dingers waren?
In Almere zaten we bij het bibliotheekuitje voor de rondleiding een film te bekijken over hoe deze bibliotheek tot stand is gekomen. Dat vinden alleen bibliothecarissen (gedeeltelijk) leuk.Buiten het commentaar van de architect en de bouwers zie en hoor je de rest bij de rondleiding in de praktijk toch wel. Wij zitten daar braaf, maar dat hoef je (gelukkig) van een klant niet te verwachten.

Spookie heeft ook al de antwoorden niet. Maar duidelijk is wel dat wij (ten tweede, sorry) niet alleen vanuit de klant, maar ook vanuit de sociale media moeten leren denken. 23Dingen stoomt ons daar klaar voor. Kijk eens naar je medebloggers die eerst persoonlijk kijken wat ze aanspreekt en dan toepassingen voor de bieb bedenken. En wat willen zij zelf als klant van web 2.0? Wij willen bijvoorbeeld verrast worden en plezier beleven. Aragorn laat een leuk filmpje zien van playbackende, dansende bibliotheekmedewerkers die je op de beat van Lady Ga Ga impressies van de bieb geven. Al 10 keer beter dan zo'n duffe rondleiding (hoe virtueel ook). Je lacht, krijgt toch iets van de bibliotheekinrichting mee en ziet dat het een wat hippere instelling is dan je verwachtte. Toegegeven je zult er mogelijk maar een keer naar kijken, maar zou dat bij een andere rondleiding meer zijn? - en dit zul je mogelijk wel aan je vrienden op hyves en facebook aanraden.

Daarom zijn sites als YouTube voor bibliotheken ook zo belangrijk. Want we zijn nog niet zover dat het voor velen heel cool is om op een avondje lekker naar de biebsite te surfen. Terwijl we daaraan werken (door bijvoorbeeld ook merkwaardige bibliotheekfilmpjes van het web te importeren), kunnen we prikkelen door zelf filmpjes te plaatsen die ons van een andere kant laten zien en die op onverwachte plekken opduiken. Zo heb ik een filmpje van een optreden van Kristin Hersch (favoriete singersongwriter) in een bibliotheek (Branley) toegevoegd (als tegenwicht voor het Purplegeluidsgeweld van Ajeto). Ik was meteen benieuwd welke bibliotheek haar had weten te strikken en of die nog meer leuks op het programma heeft.

donderdag 11 november 2010

TEST: Ken ik Kinect?

Als vandaag er een klant aan je bureau komt die vraagt of Microsof Kinect ook binnenkort in de bibliotheek te zien en te ervaren zal zijn, weet je dan waar dit over gaat en of het zo is? Als informatiespecialisten in het digitale tijdperk is dat echt een vereiste. Daarom is 23dingen zo belangrijk, want er gaat steeds meer van ons gevraagd worden op dit gebied. We hoeven het niet allemaal te doen, maar we moeten wel weten wat het is en kan betekenen. Gisteren was de lancering van dit nieuwe product (afgeleid van het peperdure g-speak) waardoor je met een camera voor de Xbox 360 games kunt spelen zonder controller. Het is nog in een beginstadium, maar als je Tom Cruise in Minority Report met eenvoudige handgebaren in de lucht een computer ziet bedienen, weet je waar je aan moet denken. Dankzij het apparaat ziet de gamesconsole wat je aan het doen bent en zet je lichaamsbewegingen om in data die weer in het computerspel gebruikt worden. Een ontwikkeling die ook weer razendsnel zal gaan (net als de voicebesturing van smartphones).

Ik kan me nog herinneren dat geruime tijd na de overgang van videorecorders naar dvd-spelers een inlichtingenmeewerker naar mij toekwam voor hulp, omdat bij een vertoning in de publieksruimte het beeld bleef hangen - terwijl het gewoon op menu stond. Tja, zei diegene, ik heb dit apparaat thuis ook niet. Dat kunnen we niet maken, dit gaat om beroepseer. (Ik was laatst in een supermarkt en vroeg of een nieuw type scheermesjes op mijn scheerapparaat zou passen, waarop de juffrouw (!) achter de toonbank  antwoordde: "dat weet ik niet,want ik gebruik het niet" - zou voor mij reden tot ontslag zijn met een ingezeepte handdruk). Als je daar nu om zit te grinniken, wil ik je vragen of jij een goed antwoord weet als een klant vraagt of hij zijn gewone dvd's ook in een bluerayspeler kan stoppen om af te spelen? Als je twijfelt of het antwoord niet weet, zoek het nu uit. Als we ons vak serieus nemen (en ik weet dat we dat doen) zorgen we dat we echt op de hoogte zijn. Of het ons nu aanspreekt of niet. Dit was Spookies preek van de week.


Kinect - Gameplay
Geüpload door xbox-passion. - Klik hier voor meer console en PC gaming video's.

DING 15

De satellietfunctie is vanzelfsprekend aan Spookie besteed. Sowieso jaren geleden erg genoten van de foto's van Yann Arthus Bertrand die toen meer dan levensgroot naast de Stopera stonden opgesteld en zijn boek De Aarde vanuit de Hemel aangeschaft. Afgelopen week nog het fascinerende platenboek Door de ogen van de Condor van Robert B. Haas op de kop getikt met luchtpanorama's van Zuid-Amerika (ik zie Joris ook nog wel eens uit zo'n vliegtuig hangen). Nu wil Spookie nog realtime sweeps op zijn pc, alsof je vanuit de enterprise over de aardbol duikt.
Mijn eigen achtertuin kon ik met extreem inzoemen bereiken om bij een beeld van een paar jaar terug uit te komen (deed denken aan de openingsscene van de gerevampte Doctor Who). Street View zorgde voor een iets recenter zijaanzicht. Toen was mijn tuin nog niet opgeknapt dus weer lekker dat dat blijft hangen. Ik ben iets dieper op de privacy ingegaan (heb ik bij Kennemerwaard ook in mijn pakket). Je zal maar net naakt aan het zonnebaden zijn geweest of met krulspelden en een bengelende sigaret in een mondhoek ongeschoren het huisvuil buiten zijn gaan zetten (dingen die Spookie zelf natuurlijk nooit zou doen, maar toch). Maar het wordt van tevoren gefilterd en waar nodig worden onderdelen als bijvoorbeeld gezichten en nummerplaten onherkenbaar gemaakt. Er is ook een eenvoudige service om iets te laten verwijderen (al hebben mogelijk velen het dan al wel gezien en verspreid).

Verder leuk om mee te spelen en ik heb erg gelachen om de duikers waar Robert bij Street View mee kwam aanzetten.Voor de bibliotheek vind ik het buiten de kaart met bibliotheeklocaties meer een dingetje voor erbij. Kan een onderdeeltje van een widget vormen in de toepassing die bijvoorbeeld Ajeto voortstelt. Poetry Maps vond ik een interessante toepassing die helaas sterft in goede bedoelingen, omdat de gedichten zelf er klaarblijkelijk niet bij afgedrukt mogen worden. Zelf zat ik meer in de richting van literaire wandelingen met Street View te denken. Door Dublin in het spoor van Ulysses zou mij wel aanspreken. En wat dacht je van de Da Vinci Code? Het Barcelona van Zafon? Er worden zoveel reizen op dat gebied georganiseerd - waarom niet virtueel? Er zou een wedstrijd voor de website kunnen worden opgezet met presentaties in de bibliotheek. In de toekomst kan ik mij voorstellen dat er e-books verschijnen met bijgesloten Street View applicaties.

Google Latitude doet Spookie weer een beetje het hoofd schudden. Er wordt weer meteen aangenomen dat het enorm belangrijk is om te weten waar al je vrienden elk moment zijn en dat zij weten waar jij bent. Vanwege wat? Als jij of je vrienden een exotische reis maken, is dat voor te stellen, maar binnen Nederland? Ik voel weer een hoog gehalte vervelingsbestrijding opkomen. Kennen jullie de Vader en Zoon strips van Peter van Straaten (onlangs opnieuw uitgebracht)? Toen afstandsbedieningen een hot item waren, zag je de vader er verrukt mee rondlopen en aan zijn zoon demonstreren dat hij zelfs vanuit de tuin nog binnen de televisie aan kon zetten. Waarop de zoon reageerde: "Pa, heb jij er ooit ook maar enigzins behoefte aan gehad om vanuit de tuin je tv aan te zetten?" De vanzelfsprekenheid van de behoefte stuit me tegen de borst (dat het zo neer wordt gezet is gewoon een stukje marketing, maar dat wij er als Pavlovs hondjes op reageren lijkt me bedenkelijk). Maar coach Bijster liet bij de 23dingenbijeenkomst met grote pretogen zien dat hij door alle systemen overal en altijd traceerbaar was en die had er wel over nagedacht (al kan het zijn dat als zijn hoofd per ongeluk open scharniert, je er een kleine alien aan de hefbooompjes en knoppen ziet zitten).


Naamloos weergeven op een grotere kaart

woensdag 10 november 2010

DIGIBIJEENKOMST

Mooie foto van Joris die twee Bieb2.0babes in actie durfde vastleggen tijdens de personeelsbijeenkomst met het thema digitaal bibliotheekwerk. Als 23dinger begin je dan spontaan te kwijlen (over het thema dus – wel even bij de les blijven blogvolgers). Spookie vond het een goed moment, omdat je over de helft van de cursus heen met allemaal wilde ideeën tussen je puntoren graag even wilt horen wat er landelijk al in gang is gezet. Zo was Erica op haar weblog Raven van plan om Googlemaps voor bibliotheeklocaties in te zetten en voilá Bertil toverde het resultaat al tevoorschijn. We moeten niet meer lokaal gaan rommelen op de hoofdlijnen, hoezeer we ook worden geprikkeld. Voor de bibliotheeksites vormen de landelijk ontwikkelde widgets bijvoorbeeld prima kaders waarbinnen er genoeg mogelijkheden over blijven om wel onze plaatselijke creativiteit op los te laten. Tot enkele jaren geleden kwamen we er fysiek nog redelijk mee weg om overal ons eigen ding te doen, maar in de digitale werkelijkheid is dat jezelf om zeep helpen. Aan de andere kant is er het bekende automatiseringsoptimisme (Spookie moet nu flink doortikken voor zijn account wordt afgesloten) en met zeepbellen zijn we ook niet geholpen. Op het scherm ziet het er allemaal prachtig uit, maar we hebben al een forse achterstand dus laten we hopen dat het allemaal inderdaad snel en goed kan worden geïmplementeerd (soms gaan wij lokaal prutsen omdat landelijke actie te lang op zich laat wachten)

Dat merk je aan c-Wise dat door Jeannette wordt geïntroduceerd. Zeker een aanzienlijke verbetering met meer klantparticipatie (de Federatie zou het overigens wel wat flitsender hebben gemaakt), maar als wij zelf al struikelen over de groteletterboeken en luisterboeken is men toch iets te makkelijk op de toeters en bellen overgegaan (zie ook blogbericht Alle Wizkids opsluiten). Hetzelfde geldt voor de zoekmogelijkheden. Spookie vindt die voor deze tijd nog steeds ronduit primitief (zie blogbericht DING 12) en dat daar geen prioriteit aan is gegeven verbijsterend. Na afloop bleek Bertil het hiermee eens en hoorde Spookie dat er wel verbeteringen op komst zijn.

Hoogtepunt vond deze Vulcan overigens de presentaties van Evelyne en Anita over hun webloggen Aragorn en La Jeunesse en hun ervaring met 23dingen. Juist degenen die er niet meteen met volle overtuiging instapten, blijken tot de meest fantastische dingen in staat. Raven van Erica is ook zo’n voorbeeld en zo zijn er meer. Volg ze eens om je te laten inspireren als je nog niet 23dingt.De tijd die je erin steekt, betaalt zich meer dan terug. Doe met de cursus mee en verken die wereld, waarin velen je zijn voorgegaan, maar die voor je ogen voortdurend verandert. Het zou eigenlijk voor elke aardbewoner verplicht moeten zijn (planeetomvattende inburgeringscursus). Wat je er verder mee doet is aan jou, maar je dient echt op de hoogte te zijn van wat het in de praktijk inhoudt.

maandag 1 november 2010

DING 14

Eerlijk gezegd heeft Spookie prive niet zoveel met Instant Messenging tenzij het gepaard gaat met voice- en met name videofuncties. Maar dan nog lijkt het meestal op het "on screen" effect op de brug van de Enterprise. Het blijft iets kunstmatigs hebben wat maar niet wil wennen, zelfs niet in de verre toekomst. Mijn buurman brengt het grootste deel van zijn leven door met gaming en voor roleplaying met meerdere personen is Skype of TeamSpeak wel een leuk hulpmiddel. Natuurlijk gaat er niets boven met zijn allen bij elkaar te zitten gamen, maar als dit door de afstand niet gemakkelijk lukt, is TeamSpeak (by Skype kunnen er maximaal 5 personen deelnemen en TeamSpeak heeft minder vertraging) een aardig alternatief. Het spel wordt er zeker levendiger door en socialer van (al vang ik regelmatig stukken conversatie op die ook niet verder gaan dan "jij bent dood" - "nietes")
Aan het altijd bereikbaar moeten zijn, heeft Spookie als bij Twitter al aangegeven een Kirkje dood, en dat geldt voor bijvoorbeeld chatten nog sterker. Ondanks de aanbevelingen voor de nieuwe Al@din opzet, twijfel ik ook aan de functionaliteit voor de bibliotheek. Ik zou bijvoorbeeld eerder Twitter gebruiken dan te chatten. Ik denk niet dat het nuttig of zelfs (financieel) goed mogelijk is om aparte chatdiensten in te voeren. Dus moet eventueel chatten bijvoorbeeld tijdens publieke diensten plaatsvinden. Maar je kunt moeilijk een klant aan je bureau vragen om even te wachten omdat je aan het chatten bent (wat bij telefoneren geen probleem vormt). Omgekeerd is het ook niet beleefd om in midchat (mag dit in scrabble?) te stoppen zonder uitleg (wel uitleg geven betekent doortikken terwijl er een klant wacht). Twitter geeft je wat meer ademruimte (al is het wel weer makkelijk dat je bij chatten meteen om verduidelijking kunt vragen).
Alleen voor leeskringen zie ik in een chatfunctie of specifiek TeamSpeak nog wel mogelijkheden.
Overigens pleit het hele gebeuren rond Al@din er voor om echt even goed na te denken wat je met een nieuw medium wilt en of dat past bij de rol die je aan de bibliotheek toedicht voor je stappen onderneemt. Al@din vind ik een typisch voorbeeld van niet nadenken, maar gewoon iets innovatiefs willen doen, omdat het kan. (Ik weet dat ik nu op tenen stap, maar Vulcans hebben alleen respect voor oren.) Toen het werd opgezet heb ik meteen (en meerderen met mij) aangegeven dat de bibliotheek er toch niet is om kant en klare antwoorden te geven, maar juist om te helpen bij het zoeken. Als iemand aan jou als MIA aangeeft dat hij wil weten hoeveel inwoners Tokio heeft, kom je toch ook niet met een getal? Nee, je begeleidt die persoon met suggesties voor hulpmiddelen waarmee hij/zij een antwoord kan vinden. Maar als je zo dacht, was je iemand die in feite geen nieuwe wegen durfde bewandelen (net als met het toverwoordje 'digi-angst' op dit moment). Inmiddels is Al@din gestopt en komt er na jaren ploeteren een nieuwe versie waarin men zich meer op zoekmethoden wil toeleggen. Het wordt gebracht als een vondst, als een verbetering en ik moest even in mijn Vulcaanse arm knijpen. Spookie was echt wakker.